Page 43 - 3 ADIM TYT - COĞRAFYA
P. 43

COĞRAFYA
                                                                                                 TYT        2.
                                                                                                          ADIM
                                             Basınç, Rüzgâr, Nem, Yağış







        1.                                                     3.
                                  X
                          Alçak basınç merkezinin
                               özelliğidir.


              Yatay yönlü hava hareketi   Yatay yönlü hava hareketi
              çevreden merkeze doğru,   merkezden çevreye doğru,
              dikey yönlü hava hareketi   dikey yönlü hava hareketi
                   yükselicidir.           alçalıcıdır.


                        I                     IV
               Yükselen hava soğudu-  Hava genellikle açıktır.
                ğu için yüksek basınç     (Bulutluluk az)
                     uygular.                                      Rüzgârın belirli bir yönden, belirli bir süre boyunca esiş za-
                                                                   manına  rüzgârın  esme  sıklığı  denir.  Bir  yerde  rüzgârın  en
                        II                    V                    çok estiği yöne de hâkim rüzgâr yönü de nir. Hâkim rüzgâr
                Yükselen hava ısındığı   Alçalan hava ısındığı     yönünü etkileyen temel faktör basınç merkezlerinin konumu
                için yağış oluşturmaz.  için yağış oluşturur.
                                                                   olmasına rağmen yer şekilleri de rüzgârın yönünü etkileyen
                                                                   önemli bir faktördür. Rüzgârlar dağların uzanışına genel ola-
                       III                                         rak uymaktadır.
                Hava genellikle kapalı-
                dır. (Bulutluluk fazla)                            Yukarıdaki  metinden  hareketle  izohips  haritası  verilen

                                                                   bölgede hâkim rüzgâr yönünün hangisi olması beklenir?
            Yukarıdaki  kavram  haritasında  “X”  bölümünde  verilen   A) Kuzey - Güney            B) Kuzeydoğu - Güneybatı
            ifadeden başlayarak doğru olanları takip edip en son bö-
                                                                   C) Doğu - Batı             D) Kuzeybatı - Güneydoğu
            lüme geldiğinizde hangi numaraya ulaşırsınız?
                                                                                E) Güneybatı - Kuzeydoğu
            A) I               B) II               C) III               D) IV               E)V


                                                               4.


        2.   Aşağıda dünyadaki bazı basınç alanları gösterilmiştir.









                                                                   Yukarıda verilen şekil, dünya üzerindeki herhangi bir yerde
                                                                   ve zamanda etkili olan basınç merkezini ve bu basınç merke-
                                                                   zinde etkili olan yatay hava hareketlerini göstermektedir.

                                                                    I. Kuzey Yarım Küre’de yer alır.
            Şekildeki basınç alanlarının oluşmasında;
                                                                    II. Güneyden esen rüzgârlar sıcaklığı azaltır.
             I. Dünya’nın küresel şekle sahip olması
                                                                   III. Alçak basınç merkezidir.
             II. Güneş ışınlarının geliş açısı
                                                                   IV. Alçalıcı hava hareketleri etkilidir.
            III. Ortalama sıcaklık değerleri
                                                                   Buna göre şekilde verilen basınç merkeziyle ilgili olarak
            gibi faktörlerden hangileri etkili olmuştur?
                                                                   yukarıdaki bilgilerden hangileri kesinlikle doğrudur?
            A) Yalnız I        B) Yalnız II           C) Yalnız III
                                                                   A) I ve II           B) I ve III            C) I ve IV
                       D) I ve II        E) I, II ve III
                                                                              D) II ve III         E) III ve IV



                                                                                                              43
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48