Page 66 - 3 Adım TYT Fizik

FİZİK 2. ADIM

5. Elektrostatik filtreler elektriklenme yardımıyla kirli havayı tem- 7. Özdeş X ve Y elektroskoplarının yaprakları arasındaki açılar
izleyen cihazlardır. Bir elektrostatik filtrenin görseli ve çalış- sırasıyla α ve β olup, α > β 'dır.
ma prensibi verilmiştir.

• Kirli hava, ön filtre bölümünden geçer ve yapısındaki
büyük moleküllü parçacıklar tutulur.
• Ön filtreden geçebilecek kadar küçük parçalar ise iyonizer
bölümde elektrik yükü ile yüklenir.
• Elektrik yükü ile yüklenmiş parçacıklar, elektrik yüklü to-
playıcı filtre tarafından tutulur ve temiz hava dışarıya ver-
ilir.

Buna göre anahtar kapatılıp açıldığında,
I. α değişmez, β artar.
II. α azalır, β değişmez.
III. α azalır, β artar.

Buna göre elektrostatik filtrelerin çalışma şekli in- durumlarından hangileri gerçekleşebilir?
celendiğinde,
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
I. Ön filtreden geçen küçük parçacıklar, iyonizerde pozitif
D) I ve III E) II ve III
elektrik yükü ile yüklenir.
II. K ile gösterilen bölüme pozitif yüklü plakaların yerleştirilm-
esi, filtrelerde tutulan tanecik sayısını artırır.
III. Bu sistem ile iyonizerde elektrik yükü ile yüklenemeyen 8. Michael Faraday iletkenlerde bulunan fazla yüklerin, iletkenin
bazı parçaların da kirli havadan ayrışması sağlanabilir. dış yüzeyinde toplandığını keşfetmiştir. Keşfinin uygulaması
çıkarımlarından hangileri yapılabilir? Faraday kafesi olarak adlandırılan yapıyı bilim dünyasına
kazandırmıştır. Elektrostatik kalkan olarak da adlandırılan
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
Faraday kafesi, metal tellerle ağ şeklinde örülmüş bir yapıdır.
D) II ve III E) I, II ve III Yıldırım gibi elektrik boşalmalarında elektrik akımı iletken
üzerinde kalır, elektrik yükleri kafesin içine girmez. Kafesin
6. Şekildeki gibi yalıtkan destekler üzerindeki K ve L iletlen küre- içi, yüksek elektrik boşalmasından korunmuş olur.
lerinin yarıçapları sırasıyla 2r ve 3r, yükleri eşit ve +10q'dur.

q = +10q
q = +10q L L
K
K
r = 2r S r = 3r
K
L

Küreleri birbirine bağlayan iletken tel üzerindeki S an-
ahtarı kapatılırsa, Buna göre, Faraday kafesinde yüklerin kafesin dış
yüzeyinde toplanmasının nedeni verilenlerden hangisi-
I. Toplam yükü +10q olan K küresinden pozitif yüklü
dir?
parçacıklar hareket ederek L’ye geçer.
II. Toplam yükü +10q olan L küresinden negatif yüklü A) Yük miktarının fazla olması
parçacıklar hareket ederek K’ye geçer.
B) Farklı işaretli yüklerin birbirlerini çekmesi
III. Hiçbir yük hareketi olmaz ve kürelerin yükleri değişmez.
C) Aynı işaretli yüklerin birbirlerini itmesi
durumlarından hangileri gerçekleşmez?
D) Tamamen yalıtkan madde kullanılması
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Tamamen iletken madde kullanılması
D) I ve III E) II ve III

64