Page 114 - index

TARİH TYT 1.

XX. Yüzyıl Başlarında ADIM
Osmanlı Devleti ve Dünya

1. Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal Atatürk’ün fikir 4. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın aşağıdaki hükümlerin-
hayatının oluşumunu ve gelişimini etkileyen unsurlardan den hangisi İtilaf Devletleri’nin yapacakları işgallere hu-
biri değildir? kukî gerekçe oluşturmaya çalıştıklarının kanıtıdır?
A) Yeni fikir ve düşüncelerin oluştuğu Selanik gibi özgür bir A) Türk ordusunun sınırların denetlenmesi ve iç güvenliğin
ortamda yetişme imkânı bulması
sağlanabilmesi için gerekli sayıdan fazla olan askerleri
B) Annesinin isteğiyle okul hayatına geleneksel eğitim veren terhis edilecektir.
Mahalle Mektebinde başlaması
B) Devlet makamlarının haberleşmesi dışında telsiz, telgraf
C) Manastır’daki meşrutiyet yanlısı öğretmenlerinden mem- ve haberleşme istasyonları İtilaf Devletleri’nin denetimine
leket meselelerini öğrenmesi bırakılacaktır.
D) Namık Kemal’in şiirlerindeki vatan ve millet sevgisinden C) İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit altında gördükleri
etkilenmesi
herhangi bir durum ortaya çıkarsa, istedikleri stratejik bir
E) Fransız İhtilali’nin ortaya çıkardığı milliyetçilik ve millî bölgeyi işgal edebilecektir.
egemenlik fikirlerinden etkilenmesi
D) Anadolu sınırları dışında kalan Osmanlı subayları ve as-
kerleri İtilaf Devletleri’ne teslim olacaktır.
2. Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu ve 1896 yılına kadar E) Toros tünelleri ve demir yolu ağları İtilaf Devletleri’nin de-
kaldığı Selanik şehri ile ilgili olarak aşağıdakilerden han- netimine bırakılacaktır.
gisi söylenemez?
A) Farklı ırka mensup Osmanlı halklarının yaşadığı bir yerdir.

B) Bir liman şehri olup, Avrupa ve İstanbul’u birbirine bağla-
yan demiryollarına sahiptir.
C) Osmanlı yönetimine karşı isyanların yoğun olduğu bir şe- 5. Mustafa Kemal Atatürk’ü Manastır Askerî İdadisi’nde etkileyen
hirdir. ilk kişi, tarih öğretmeni Topçu Kolağası Mehmet Tevfik Bilge’dir.
D) Avrupa’dan yayılan yenilik akımlarına ilk olumsuz tepkile- Atatürk’ün: ‘‘kendisine minnet borcum var bana yeni bir ufuk
rin verildiği yerdir. açtı’’dediği Mehmet Tevfik derslerinde Fransız İhtilali ile diğer
E) Hristiyan, Müslüman ve Yahudiler bu şehirde birlikte ya- ihtilal ve fikir hareketlerinden söz ederek Mustafa Kemal’de ta-
şamışlardır. rihe karşı ilgi uyandırmıştı. Mustafa Kemal’in Manastır Askerî
İdadisinde edindiği arkadaşlıkları hayatının sonuna kadar
sürecektir. Özellikle Ömer Naci ile olan arkadaşlığı Mustafa
Kemal’in edebiyata ilgi duymasına neden olmuştur. Ömer Naci
3. Atatürk çocukluğuna ve ilköğrenim yaşamına ilişkin anıla-
rını ilk kez 1922 yılı başında Vakit Gazetesi yazarı Ahmet sayesinde Namık Kemal’i tanır. Şiir ve kitaplarından çok et-
Emin Yalman’a çok içtenlikle şöyle anlatmıştır: Çocukluğuma kilenir. Bu sayede hem edebî yönü gelişir hem de vatan ve
dair ilk hatırladığım şey, mektebe gitmek meselesine ait- millet sevgisi oluşmaya başlar. İhtilalin getirdiği milliyetçilik ve
tir. Annem, geleneksel yöntemlerle eğitim veren Mahalle millî egemenlik ilkeleri onun için birer ilham kaynağı olmuştur.
Mektebine gitmemi istiyordu. Babam ise yeni açılan Şemsi Mustafa Kemal okuduklarını mantık süzgecinden geçirip bir
Efendi Mektebi’ne devam etmemi ve yeni yöntemlere göre sonuca varırdı. Bu onun kişiliğinin en belirgin özelliğidir.
okumamı istiyordu. Nihayet babam bu meseleyi ustaca hallet-
ti. Önce Mahalle Mektebine başladım. Böylece annemin gön- Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili verilen bilgiler dikkate
lü yapılmış oldu. Birkaç gün sonra da Mahalle Mektebinden alındığında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
alınıp Şemsi Efendi Mektebi’ne kaydedildim.
A) Mustafa Kemal Atatürk’ün düşünce yapısı bir anda ortaya
Atatürk’ün çocukluk yılları hakkında verdiği bu bilgilere çıkmış değildir.
göre; ailesi ve Osmanlı eğitim sistemi hakkında aşağıda- B) Okuduğu yazarları ve edindiği fikirleri aynen kabul etme-
kilerden hangisi söylenemez?
miştir.
A) Osmanlı’da modern eğitim veren okullar da bulunmaktadır. C) Fikirlerinin gelişiminde birçok faktör rol oynamıştır.
B) Ailede demokratik bir anlayış vardır.
D) Tarih bilincinin oluşmasında, Tevfik Bey’in büyük rolü ol-
C) Osmanlı’da eğitim birliği bulunmamaktadır. muştur.
D) Aile eğitime önem vermektedir. E) Osmanlı’nın son zamanlarında yaşanan idarî ve iktisadî
E) Babası daha gelenekçi bir düşünceye sahiptir. gelişmelerin etkisinde kalmıştır.

113