Page 24 - 3 Adım TYT Tarih

TARİH 3. ADIM

6. Avrasya’nın geniş bozkırları, tarihin ilk devirlerinden itiba- 9. Karluklar; Uygurlar ve Basmillerle birleşerek II. Kök Türk
ren Türk kökenli halkla ra yurtluk etmiştir. Bu sebepten İslam Devleti’ni yıkmışlardır. Bir süre Uygurların egemenliğinde
Öncesi Türk tarihi sadece Orta Asya’da de ğil, Kafkaslar ve yaşayan Karluklar, Uygurlarla anlaşamayınca batıya göç
Karadeniz’in kuzeyinde, hatta Macaristan ovalarına uzanan etmişler, Talas Savaşı’nda Abbasilere yardım ederek Çin’in
geniş sahada da gerçekleşmiştir. Milyonlarca kilometre ka-
yenilmesinde rol oynamışlardır.
relik bu alanlar coğrafi olarak aşağı yukarı aynı iklim özellik-
lerini göstermektedir. Türk tarihinin bilinen en eski devirlerin- Buna göre,
den XI. yüzyıla kadar Türk kökenli topluluklar Moğolistan’ın
doğusunda ki Kerulen Irmağı’ndan Tuna boylarına kadar çok I. Türk toplulukları birbirleriyle mücadele etmiştir.
geniş bir alanda hareket etmiş lerdir. Nitekim bu geniş alanda II. Karluklar İslamiyet’i kabul etmiştir.
söz konusu halkların (boyların) izlerini takip et mek, bir ba-
III. Çin vergiye bağlanmıştır.
kıma erken dönem Türk tarihini aydınlığa kavuşturmaktır.
Ancak, kay nakların çoğu Türk dilinde değil, komşu milletle- yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
rin dillerinde (Çin, Fars, Arap, Grek, Latin ve Rus dillerinde)
yazılmıştır. Bu durum Eski Türk tarihini araştırmayı zorlaştır- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
maktadır.
D) I ve II E) I, II ve III
Türk tarihi ile ilgili yukarıdaki metinde aşağıdaki konular-
dan hangisine değinilmemiştir?
A) Türklerin ilk anayurdu ve özelliklerine

B) Türk tarihi konusunda araştırma yapmanın zorluklarına
C) Türklerin yaşadığı veya hüküm sürdüğü bölgelere
D) Türklerdeki egemenlik anlayışının kökenlerine
10. Büyük Hun Devleti’nin dağılması ile Hunların bir kısmı ve bir-
E) Türklerden kalma arşiv veya yazılı belgelerin çok sınırlı çok Türk boyu öncelikle Aral Gölü ve Hazar Denizi arasındaki
olmasına bölgeye gelmişler buradan da Karadeniz’in kuzeyine yönel-
mişlerdir. Burada yaşayan Ostrogotlar, Vizigotlar, Vandallar

gibi kavimlere baskı yapmışlardır.
Bu durumun sonucunda aşağıdaki gelişmelerden hangi-
7. İlk Türk devletlerinde yönetim anlayışı “Ülke hanedanın ortak
si yaşanmıştır?
malıdır.” şeklindedir. Bu durum beraberinde bazı sorunlara
yol açmıştır. A) Türkler Anadolu’ya yerleşmiştir.
B) Kavimler Göçü yaşanmıştır.
Bu anlayış ilk Türk devletlerinde aşağıdaki sorunlardan
C) Asya Hun Devleti yeniden kurulmuştur.
hangisine yol açmaktadır?
D) Orta Asya, Çin egemenliğine girmiştir.
A) Taht kavgalarının yaşanmasına
E) Türk boyları asimile olmuştur.
B) Merkezî otoritenin güçlenmesine
C) Sosyal devlet anlayışının yerleşmesine
D) Sınırların genişlemesine
E) Din değiştirmenin kolaylaşmasına

11. Avrupa’da kendi göçebe geleneklerini sürdüren Hunlar, ele
geçirdikleri bölge halkı ile beraber yaşamışlardır. Attila’nın
8. Orta Asya Türk kültürü ile ilgili aşağıdaki açıklamaların
sarayında Hun dilinden başka Latin ve Germen dilleri de ko-
hangisi doğru verilmemiştir?
nuşulmuştur.
A) Töre: Ortaklaşa benimsenen davranış, kural, gelenek-gö-
renek ve alışkanlıkların bütünü Buna göre,
B) Budun: Ailelerin birleşmesiyle oluşan toplumsal yapı I. Hunlarda hoşgörülü bir yönetim uygulanmıştır.
C) Kut: Kağana Tanrı tarafından verildiği düşünülen hükmet- II. Hunlarda kültürel birlik sağlanmıştır.
me yetkisi
III. Hun ülkesinde kültürel etkileşim gerçekleşmiştir.
D) Kurultay: Siyasî, askerî, ekonomik vb. konuların görüşü-
yargılarından hangilerine ulaşabilir?
lüp karara bağlandığı meclis
E) Ülüş: Tanrının vereceği bolluk ve bereketi kağanın adil bir A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
şekilde halka dağıtması D) II ve III E) I, II ve III

22