Page 97 - Fizik - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 10 57

4. ÜNİTE > Optik Kazanım: 10.4.1.2. Işık şiddeti, ışık akısı ve aydınlanma şiddeti kavramları arasında ilişki kurar.
Genel Beceriler: -- Alan Becerileri: Deney Düzeneği Kurma ve Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi YAKLAŞTIKÇA AYDINLANIYORUM 20 dk.
Amacı Aydınlanma şiddeti, ışık akısı ve ışık şiddetinin nelere bağlı olduğunu ifade edebilme. Bireysel
Gerekli Materyaller: İki adet el feneri, cetvel ve beyaz kâğıt.
Öğretmene Not: Bir ders öncesinde öğrencilerden iki adet el feneri, cetvel ve beyaz kâğıt getirmelerini isteyiniz.
Yönerge Verilen uygulama basamaklarını takip ederek aşağıdaki deneyi yapınız. Deneyden elde ettiğiniz so-
nuçlardan yararlanarak soruları cevaplayınız.

Bulunduğunuz ortamın perdelerini kapatarak olabildiğince karanlık bir ortam oluşturunuz.
Bir adet el fenerini çalıştırıp kâğıdı fenerin ışık saçan yüzeyine paralel olacak şekilde, düşey doğrul-
tuda ve fenerden 30 cm uzakta tutunuz. Kâğıdın yüzeyindeki aydınlanmayı inceleyiniz.
Kâğıdı yavaşça çevirerek yatay konuma getiriniz ve kâğıdın yüzeyindeki aydınlanmayı inceleyiniz.
Kâğıdı fenerden 60 cm uzakta tutunuz ve kâğıdın yüzeyindeki aydınlanmayı inceleyiniz.
İki adet el fenerini çalıştırıp yan yana yerleştiriniz. Bir kâğıdı fenerlerin ışık saçan yüzeylerine paralel
olacak şekilde, düşey doğrultuda ve fenerlerden 30 cm uzakta tutunuz. Kâğıdın yüzeyindeki aydın-
lanmayı inceleyiniz.
Kâğıdı yavaşça çevirerek yatay konuma getiriniz ve kâğıdın yüzeyindeki aydınlanmayı inceleyiniz.
Kâğıdı fenerlerden 60 cm uzakta tutunuz ve kâğıdın yüzeyindeki aydınlanmayı inceleyiniz.

1 Kâğıdı çevirdiğinizde kâğıt yüzeyindeki aydınlanmada nasıl bir değişiklik oldu? Açıklayınız.

2 Kâğıdı fenerden uzaklaştırdığınızda kâğıt yüzeyindeki aydınlanmada nasıl bir değişiklik oldu? Açık-
layınız.

3 El feneri sayısı arttırılınca kâğıt yüzeyindeki aydınlanmada nasıl bir değişiklik oldu? Açıklayınız.

4 Birim yüzeye dik olarak düşen ışık akısına aydınlanma şiddeti (E) denir. Bir kürenin merkezine yer-
leştirilen I ışık şiddetine sahip noktasal ışık kaynağından küre yüzeyine düşen ışık akısı Φ = 4πI olarak
ifade edilir. Buna göre aydınlanma şiddetinin ışık akısı ve ışık şiddeti ile olan ilişkisini gösteren mate-
matiksel modeli oluşturunuz.

95
Hazırlayan: Aslı Gülsüm DÖYEN