Page 61 - Coğrafya 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 11 29

2. ÜNİTE > Beşerî Sistemler Kazanım 11.2.13: Türkiye’de uygulanan ekonomi politikalarını mekânsal etkileri açısından değerlendirir.
Cumhuriyet’ten günümüze izlenen ekonomik politikalar içinde mekânsal farklılıkları gidermeye yönelik projeler
ve uygulamalar ele alınır.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Alan Becerileri: Değişim ve Sürekliliği Algılama
Etkinlik İsmi SU İLE GELEN DEĞİŞİM 25 dk.
Amacı Güneydoğu Anadolu Projesi’ni (GAP) mekânsal etkileri açısından değerlendirebilme. Bireysel

Yönerge Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ile ilgili aşağıda verilen metin, harita ve tablolardan yararlanarak
soruları cevaplayınız.

GAP, 1970 yılında sulama ve hidroelektrik enerjisi üretmek amacıyla başlatılmıştır. 1989’da ise ya-
sal dayanağına kavuşarak sosyoekonomik şartları iyileştirmeyi hedefleyen Türkiye’nin ilk bölgesel kal-
kınma projesi olmuştur.
GAP kapsamında 22 baraj ve 19 hidroelektrik santralinin yapımı öngörülmüştür. Projenin tamam-
lanması ile 1,8 milyon hektar alan sulamaya açılacak, bu sayede yılda 27 milyar kilovatsaat enerji üre-
timi ile ülkemizin enerji ihtiyacının büyük bir bölümü karşılanacaktır. GAP kapsamında tamamlanan
kanallar ile Dicle-Fırat Havzası’nda toplam 571.591 hektar alan sulamaya açılmıştır. Bölgede 130.597
hektar alanda sulama şebekesi inşaatı devam etmekte olup 109.782 hektar alan proje ve planlama aşa-
masındadır. DSİ tarafından yürütülen sulama projelerinin %32’si aktif kullanılmaktadır.
Tarımda sulamanın başlaması sadece tarımsal üretimi artırmamıştır. Bölgede sağlık, eğitim, ula-
şım, sanayi, turizm ve istihdam alanlarında da önemli gelişmeler sağlanmıştır. Bölge; kendi içinde yer
alan komşu illerin yanı sıra diğer bölge, liman ve komşu ülkelerle bağlantısının sağlanması adına kara,
demir ve hava yolu yatırımlarıyla iyileştirilmiş ve güçlendirilmiştir. Örneğin Türkiye’nin en büyük
kargo havalimanının Şanlıurfa’da yer alması bu yatırımlar kapsamında değerlendirilebilir.
Proje tamamlandığında bölgeden şu an elde edilen ürünlerin toplam miktarının 4,5 katı artış sağ-
lanacak ve bölge tarım sayesinde önemli bir ticaret merkezi hâline gelecektir. Böylece bölge illerinin
sosyoekonomik ve kültürel yapısı önemli ölçüde değişmiş olacaktır.

Bölgedeki Sağlık Sektörü
Yıllar Hastane Sayısı Yatak Sayısı
2007 96 9.980
2018 130 20.541
Bölgedeki İmalat Sanayi
Yıllar İşletme Sayısı İstihdam
2002 1.100 42.118
Diyarbakır Siirt
2017 4.283 226.065 Batman
Adıyaman Şırnak
Mardin
Şanlıurfa
Gaziantep

0 100 200
km
Bölgedeki Tarım Ürünleri GAP Bölgesinde Kırsal ve Kentsel Nüfus
Ürün Türkiye Üretimindeki Payı
Yıllar Toplam Nüfus Şehir Nüfusu Köy Nüfusu
Kırmızı Mercimek %97,5 2007 7.170.849 4.730.403 2.440446
Antep Fıstığı %93,5
2019 8.975.618 8.290.730 651.062
Pamuk %58
Buğday %52,1
Mısır %29,9
Arpa %16

59