Page 105 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11 56

1. ÜNİTE > Kuvvet ve Hareket Kazanım: 11.1.8.3. Tork ile ilgili hesaplamalar yapar.
Genel Beceriler: Bilim, Mühendislik, Matematik Okuryazarlığı Becerileri Alan Becerileri: Sayı – Uzay İlişkileri Kurma Becerisi
Etkinlik İsmi RÜZGÂR TRİBÜNLERİNDEKİ TORK 15 dk.

Amacı Tork ile ilgili hesaplamalar yapabilme. Bireysel
Yönerge Verilen metin ve şekillerden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Rüzgar türbinleri, temel olarak rüzgârdan elde edilen mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirme
prensibiyle çalışırlar.
Kanat yapısındaki kamburluk , kanadın her iki yüzeyinde farklı hava akış hızlarının oluşmasına neden
olur. Kanat yüzeyindeki bu farklı akış hızları , kanadın üst ve alt yüzeyi arasında basınç farkı ortaya
çıkararak kanadın alt kısmından üst kısmına doğru kaldırma veya taşıma kuvveti olarak adlandırılan
kuvveti oluşturmaktadır. Bu kuvvetin tork etkisi ile pervaneler döner ve elektrik üretimi başlar.
Aşağıdaki şekilde bir rüzgâr tribününün kanadına etki eden ortalama kuvvet gösterilmektedir.

y y
F = 50 000 N

F = 50 000 N

70 0
x

x

z

1. xy düzleminde dönen 80 m uzunluğundaki pervaneye etki eden ortalama kuvvet şekil 2’deki gibi
yz düzleminde ise bu kuvvetin oluşturduğu torkun yönünü ve büyüklüğünü bulunuz. (Kuvvetin
pervanenin ortasına etki ettiğini kabul ediniz.) (Sin 70° = 0,94 Cos 70° = 0,34)

2. Pervanelerin bağlı olduğu aks üzerinde daha büyük tork oluşturmak için pervanenin boyutların-
da, pervaneye etki eden kuvvetin z ekseni ile yaptığı açıda, pervane sayısında ne gibi değişiklikler
yapabilirsiniz? Açıklayınız.

103