Page 203 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11 112

2. ÜNİTE > Elektrik ve Manyetizma Kazanım 11.2.4.6. Manyetik akı kavramını açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi, Bilim, Mühendislik, Matematik Alan Becerileri: Deney Düzeneği Kurma ve Yapma Becerisi
Okuryazarlığı Becerileri

Etkinlik İsmi MANYETİK ALANDA HAREKET EDEN İLETKEN TEL ÇERÇEVE 15 dk.
Amacı Manyetik akıyı oluşturan değişkenleri tespit edebilme. Bireysel
Gerekli Materyaller: İki tane çubuk mıknatıs, bakır telden yapılmış çerçeve veya halka.

1. Yönerge Verilen bilgilerden yararlanarak manyetik akı oluşumlarını inceleyiniz.

Manyetik akı, manyetik alan içindeki yüzeyden dik geçen manyetik alan şiddetidir. Ф ile sembolize
edilir. Ф = B . A . Cos θ ifadesi ile şiddeti bulunur. Birimi Weber'dir. Şekil 1’deki θ açısı yüzeyin
normali ile manyetik alan kuvvet çizgileri arasındaki açıdır.

B
B
N B
B
N B θ N
A
A A θ
N B
N A
A A
N
= B . A . Cos 0° = B . A . Cos 90° = B . A . Cos θ
Şekil 1
= B . A . Cos 0° = B . A . Cos 90° = B . A . Cos θ
B
2. Yönerge Aşağıdaki yönerge adımlarını takip ederek ilgili deneyi yapınız.
B
N N N
• İki mıknatısın N ve S kutuplarını birbirine bakacak B N θ N
N
biçimde, birbirine paralel tutarak mıknatıslar arasında A B A
A
B
düzgün bir manyetik alan oluşturunuz. Oluşan düzgün V S B N
N
S
manyetik alanın içinde iletken tel çerçeveyi yüzeyi B θ
N
A
A = B . A . Cos 0°
Şekil 2'deki gibi alana dik olacak şekilde hareket = B . A . Cos 90° S = B . A . Cos θ S
A
ettiriniz. İletken tel çerçevede doluşan manyetik akı N
değişimini tartışınız. = B . A . Cos 0° = B . A . Cos 90° Şekil 2 = B . A . Cos θ
• Düzgün manyetik alan içindeki iletken tel çerçeveyi N
Şekil 3'teki gibi dışarı doğru çekiniz. İletken tel N N
N
çerçevede oluşan manyetik akı değişimini tartışınız.
N
• Manyetik alan içindeki iletken çerçeveyi yatay eksen V N B
üzerinde Şekil 4'teki gibi 1 tam tur döndürdüğünüzde
S
manyetik akıda ne gibi değişimler olur? Tartışınız. B S S
S
S B
Şekil 3 S
N
N
V V
B B
N S N S V V
B B B
S N S N S
İletken halka İletken halka
B
Şekil 4 (a) (b)
S İletken halka İletken halka
(b)
(a)
V V
B B 201
N S N S
Manyetik Akı Manyetik Akı
İletken halka İletken halka
(a) V Manyetik Akı V Manyetik Akı
(b)
B B
N S N S
Zaman Zaman
Manyetik Akı Manyetik Akı
İletken halka İletken halka
(a) (b) Zaman Zaman
(a) (b)
Zaman Zaman
(a) (b)
Manyetik Akı Manyetik Akı
(a) (b)
Manyetik Akı Manyetik Akı

Manyetik Akı Manyetik Akı
Manyetik Akı Manyetik Akı
Zaman Zaman

0 Zaman 0 Zaman
t t
0 Zaman 0 Zaman
t (a) t (b)
0 Zaman 0 Zaman
t t
(a) (a) (b) (b)
(a)
Manyetik Akı Manyetik Akı (b)

0 Zaman 0 Zaman
t t

(a) (b)