Page 176 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

111 FİZİK 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

5. ÜNİTE > Modern Fizik Kazanım 12.5.3.4: Fotoelektronların sahip olduğu maksimum kinetik enerji, durdurma gerilimi ve metalin eşik
enerjisi arasındaki matematiksel ilişkiyi açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Sayı-Uzay İlişkisi Kurma Becerisi
Etkinlik İsmi FOTOELEKTRİK HAREKETİ 25 dk.
Fotoelektrik devresinde fotoelektronların sahip olduğu maksimum kinetik enerji, durdurma gerilimi ve meta-
Amacı Bireysel
lin eşik enerjisi parametrelerinin bağlı olduğu değişkenleri belirleyebilme.
Yönerge Aşağıdaki metin ve görselden hareketle soruları cevaplayınız.

Fotoelektrik devreye ters bağlı üretecin oluşturduğu durdurma gerilimi, fotoelektronların kinetik
enerjisiyle orantılıdır. Maksimum kinetik enerjisi E Kmax olan bir fotoelektronun durdurma gerilimi
(V ) ile arasındaki ilişki,
D
1
.
.
e V = E = m V 2 şeklindedir.
D Kmax 2 max
Bu eşitlik Einstein'ın fotoelektrik denkleminde yazılırsa
.
E Kmax = E - E = e V matematiksel ilişkisi elde edilir. Üretecin ters bağlandığı fotoelektrik devresi
e
D
aşağıdaki görselde verilmiştir.
Metal levha Işık
demeti
Katot Anot

V
A
Üretecin ters bağlandığı fotoelektrik devresi

1 Aşağıdaki tabloyu belirtilen değişikliklere uygun şekilde doldurunuz.
Durdurma Gerilimi (V )
Yapılan Değişiklikler D
(Değişmez/Artar/Azalır)
Işığın frekansı arttırılırsa
Işığın dalga boyu arttırılırsa
Eşik enerjisi daha büyük metal levha kullanılırsa
Işık şiddeti arttırılırsa
Işık metalin yüzeyine dik olarak düşürülürse
Fotoelektronların kinetik enerjisi azaltılırsa
Işığın momentumu arttırılırsa

2 Aşağıdaki tabloyu belirtilen değişikliklere uygun şekilde doldurunuz.
Fotoelektronların Maksimum Kinetik Enerjisi
Yapılan Değişiklikler
(Değişmez/Artar/Azalır)
Işık akısı azaltılırsa
Işığın enerjisi arttırılırsa
Eşik enerjisi daha küçük metal levha kullanılırsa
Metal levhanın yüzey alanı arttırılırsa
Üretecin kutupları ters çevrilirse
Işık şiddeti arttırılırsa

174
Hazırlayan: Durmuş ÜNAL