Page 176 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 176

111       FİZİK 12                                          Ortaöğretim Genel Müdürlüğü


          5. ÜNİTE > Modern Fizik  Kazanım 12.5.3.4: Fotoelektronların sahip olduğu maksimum kinetik enerji, durdurma gerilimi ve metalin eşik
                             enerjisi arasındaki matematiksel ilişkiyi açıklar.
          Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi  Alan Becerileri: Sayı-Uzay İlişkisi Kurma Becerisi
          Etkinlik İsmi                    FOTOELEKTRİK HAREKETİ                             25 dk.
                     Fotoelektrik devresinde fotoelektronların sahip olduğu maksimum kinetik enerji, durdurma gerilimi ve meta-
          Amacı                                                                              Bireysel
                     lin eşik enerjisi parametrelerinin bağlı olduğu değişkenleri belirleyebilme.
           Yönerge  Aşağıdaki metin ve görselden hareketle soruları cevaplayınız.

           Fotoelektrik devreye ters bağlı üretecin oluşturduğu durdurma gerilimi, fotoelektronların kinetik
           enerjisiyle orantılıdır. Maksimum kinetik enerjisi E Kmax  olan bir fotoelektronun durdurma gerilimi
           (V ) ile arasındaki ilişki,
             D
                          1
            .
                              .
           e   V  = E   =       m   V 2   şeklindedir.
               D   Kmax   2      max
           Bu eşitlik Einstein'ın fotoelektrik denkleminde yazılırsa
                           .
           E Kmax  = E - E  = e   V  matematiksel ilişkisi elde edilir. Üretecin ters bağlandığı fotoelektrik devresi
                      e
                             D
           aşağıdaki görselde verilmiştir.
                                         Metal levha                Işık
                                                                  demeti
                                         Katot                  Anot







                                                          V
                                                 A
                                         Üretecin ters bağlandığı fotoelektrik devresi

           1  Aşağıdaki tabloyu belirtilen değişikliklere uygun şekilde doldurunuz.
                                                                      Durdurma Gerilimi (V )
                            Yapılan Değişiklikler                                      D
                                                                      (Değişmez/Artar/Azalır)
                         Işığın frekansı arttırılırsa
                       Işığın dalga boyu arttırılırsa
              Eşik enerjisi daha büyük metal levha kullanılırsa
                          Işık şiddeti arttırılırsa
                Işık metalin yüzeyine dik olarak düşürülürse
                 Fotoelektronların kinetik enerjisi azaltılırsa
                      Işığın momentumu arttırılırsa

           2  Aşağıdaki tabloyu belirtilen değişikliklere uygun şekilde doldurunuz.
                                                              Fotoelektronların Maksimum Kinetik Enerjisi
                            Yapılan Değişiklikler
                                                                      (Değişmez/Artar/Azalır)
                           Işık akısı azaltılırsa
                         Işığın enerjisi arttırılırsa
              Eşik enerjisi daha küçük metal levha kullanılırsa
                   Metal levhanın yüzey alanı arttırılırsa
                     Üretecin kutupları ters çevrilirse
                          Işık şiddeti arttırılırsa



          174
                                                                                     Hazırlayan: Durmuş ÜNAL
   171   172   173   174   175   176   177   178   179   180   181