Page 183 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12 116

5. ÜNİTE > Modern Fizik Kazanım 12.5.4.1: Compton olayında foton ve elektron olayını açıklar.
Genel Beceriler: Bilim, Mühendislik, Matematik Okuryazarlığı Becerileri Alan Becerileri: Sayı-Uzay İlişkileri Kurma Becerisi

Etkinlik İsmi COMPTON SAÇILMASI 20 dk.
Amacı Compton saçılmasında fotonun ve elektronun durumu ile değişkenleri ilişkilendirebilme. Bireysel
1. Yönerge “Collision Lab” isimli simülasyonu kullanabilmek için aşağıdaki basamakları uygulayınız. Göz-
lemlerinizden hareketle aşağıdaki soruyu cevaplayınız.
Aşağıda bağlantısı verilen simülasyonu açınız.
https://phet.colorado.edu/sims/html/collision-lab/latest/collision-lab_all.html
Açılan simülasyon ekranından “Explore 2D” bölümü ile cisimlerin esnek çarpıştırılmasını seçiniz.
Ekranın alt kısmındaki “Mass (kg)” alanından top kütlelerini 1 kg olarak ayarlayınız.
Ekranın sağ tarafındaki kutucuklardan gerekli olanları Görsel I’deki gibi işaretleyiniz.
1. topun hızını 1 m/s, 2. topun hızını 0 m/s yapınız ve topları çarpıştırma alanına Görsel I’deki gibi
konumlandırınız.
Topların kinetik enerjilerini sırasıyla çarpışma öncesi E ve E , çarpışma sonrası E ’ ve E ’ olarak ad-
2
1
1
2
landırdığımızda E = E + E ve E = E ’ + E ’ olacağını göz önünde bulundurunuz.
son
1
2
ilk
1
2
Başlatma (▶) tuşuna basınız ve çarpıştırma alanının sol alt kısmından yer alan “Kinetik Energy”
bölümünden sistemin toplam kinetik enerjisini gözlemleyerek not ediniz.

Görsel I

1 Çarpışmadan önceki toplam kinetik enerji ile çarpışmadan sonraki toplam kinetik enerji değerleri
arasındaki büyüklük ilişkisi nasıldır? Sebebini açıklayınız.

181