Page 19 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12 9

1. ÜNİTE > Çembersel Hareket Kazanım 12.1.1.3: Düzgün çembersel hareket yapan cisimlerin hareketini analiz eder.
Genel Beceriler: Problem Çözme Becerisi Alan Becerileri: Sayı–Uzay İlişkileri Kurma Becerisi

Etkinlik İsmi ÇEMBERSEL HAREKET 20 dk.
Amacı Düzgün çembersel hareket yapan cisimlerin hareketini günlük hayat örnekleri ile ilişkilendirebilme. Bireysel
1. Yönerge Aşağıdaki görsellerde, sürtünmelerin ihmal edildiği düzlemlerde çembersel hareket yapan cisimlerin
şematik çizimleri verilmiştir. Bu cisimlerin verilen konumlardan geçerken meydana gelen serbest cisim
diyagramlarını şekil üzerinde çizerek gösteriniz.

V L
V V V
M N P

V
Görsel I: Sürtünmesiz yatay düzlemde dönen Görsel II: Düşey düzlemde ray üzerinde çem- Görsel III: Yatay düzlemde çembersel hareket
m kütleli cisim bersel hareket yapan m kütleli cisimler yapan birbirine iple bağlı m kütleli cisimler
2. Yönerge Sürtünme katsayısı k = 0,2 ve yarıçapı r = 0,5 m olan bir silindirde m kütleli cisim Görsel IV'teki
gibi düşmeden dönebilmektedir. Buna göre aşağıdaki hesaplamaları yapınız. (g = 10 m/s ve π = 3
2
alınız.)

Görsel IV: Silindirin yüzeyinde çembersel hareket yapan cisim
1 Cismin çizgisel hızının en küçük değerini hesaplayınız.

2 Cismin açısal hızını hesaplayınız.

3 Merkezcil ivmenin büyüklüğünü hesaplayınız.

3. Yönerge Kan tahlili için alınan kanın konulduğu Görsel V'teki gibi tüpler, Görsel VI'daki santrifüj cihazına
yerleştirilir ve yatay düzlemde döndürülür. Santrifüj cihazında tüplerin dikey konumda değil de
eğimli yerleştirilmesinden yola çıkarak, kanın içindeki hücrelerin tüpün dibinde, serum kısmının
ise tüpün üst kısmında toplanmasının nedenini açıklayınız

Görsel V: Kan alma tüpü Görsel VI: Santrifüj cihazı

17
Hazırlayan: Seçil YILMAZ