Page 54 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
25 İNKILAP TARİHİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İNKILAP TARİHİ 12 26
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
3. ÜNİTE > Atatürkçülük ve Türk İnkılabı Kazanım 12.3.2: Siyasi alanda meydana gelen gelişmeleri kavrar.
1. 1924 Anayasası’nın verilen maddelerinden hangilerinin laiklik ilkesiyle çeliştiğini söylenebilir? Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Kavrama Becerisi

Etkinlik İsmi YAŞASIN CUMHURİYET! 20 dk.
Amacı Cumhuriyet’in ilanı sürecinde yaşanan gelişmeleri açıklayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıda verilen metni dikkate alarak soruları cevaplayınız
2. “1921 Anayasası’nda olduğu gibi 1924 Anayasası’nda da kuvvetler birliği ilkesi devam etmiştir.”
yargısı anayasanın hangi maddesiyle ilişkilendirilebilir?
CUMHURİYET’İN İLANI

24 Temmuz 1923’te Lozan Antlaşması imzalanmış, yeni Türk devletinin bağımsızlığı kabul edilmişti.
İkinci dönem Türkiye Büyük Millet Meclisinin toplanmasından iki ay sonra 13 Ekim 1923’te Ankara,
Türkiye devletinin hükûmet merkezi oldu. Artık mevcut rejimin isminin de bütün açıklığı ile konul-

3. Anayasa’nın hangi maddesi kadın-erkek eşitliği ilkesine uygun olarak değiştirilmiştir? ması, yeni devletin başkanının seçilmesi gerekiyordu. O güne kadar devlet başkanlığı görevi, Türkiye
Büyük Millet Başkanı olarak Atatürk tarafından yürütülmüştü. Diğer taraftan bazı yabancı ülkeler de
Lozan Antlaşması’nı onay için Türkiye’deki yeni devlet rejiminin daha açık şekilde belirlenmesini is-
tiyorlardı. Bu sıralarda, 27 Ekim 1923’te Bakanlar Kurulunun istifası ve meclisin güvenini kazanacak
bir kabine listesinin oluşturulamaması da bu soruna ivedi bir çözüm gerektirdi. İşte iç ve dış şartların
doğurduğu bu gelişmelerin sonucu olarak 29 Ekim 1923 akşamı Cumhuriyet ilan edildi. Bu suretle yeni
devletin yönetim biçiminin adı konuluyordu. Atatürk, cumhuriyeti ilan ederken demokrasinin bütün
4. Bir ülkede anayasanın varlığının vatandaşlar açısından önemi hakkında neler söyleyebilirsiniz? kurallarının zamanı geldikçe uygulanması görüşünde idi. Türk milletinin siyasal haklarını dilediği gibi
kullanması, memlekette çoğulcu demokrasinin işlerlik kazanması onun temel amacı idi. Nitekim çok
partili döneme geçiş ile ilgili Atatürk döneminde yapılan iki büyük deneme, bu hususu göstermektedir.
Utkan Kocatürk, Atatürk Devrimleri (Metin düzenlenerek alınmıştır.)

Görsel 1: Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk
1. Cumhuriyetin ilan edilmesini Türk tarihinde yaşanan siyasi dönüşüm açısından nasıl yorumlarsınız?

2. Saltanatın kaldırılmasından sonra ortaya çıkan devlet başkanlığı sorunu nasıl çözümlenmiştir?

52 53
Hazırlayan: Gül KOÇ