Page 26 - Coğrafya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

14 COĞRAFYA 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Yönerge Aşağıdaki metni okuyup, soruları cevaplayınız.

Güneş sabitesinden de anlaşılacağı üzere, yeryüzünün ısınmasında Güneş’ten gelen enerjinin %27’lik
kısmı kullanılmaktadır. Bu enerjinin, yeryüzünün tüm noktalarını aynı oranda ısıtmadığı görülmek-
tedir. Yeryüzünün Güneş ışınlarını daha büyük açıyla alan yerlerinde, Güneş ışınlarının atmosferde
aldığı yolun az olması ısı kaybını azaltır. Örneğin, Ekvator çizgisine yakın alanların Güneş ışınlarını
daha büyük açı ile alıyor olması, bu alanlarda sıcaklık değerlerinin kutup noktalarına yakın alanlara
göre yüksek olmasına neden olmuştur. Benzer durumlar, gün içinde ve yıl içinde de yaşanmaktadır.

1. Ekvator çizgisinden kutup noktalarına doğru Güneş ışınlarının
düşme açısının azalıyor olması, yeryüzündeki sıcaklık dağılımı-
nı nasıl etkilemektedir?

2. Herhangi bir noktaya gün içinde Güneş ışınlarının düşme açı-
sının değişmesi, o noktanın gün içindeki sıcaklık değerlerini
nasıl etkiler?

3. Yerkürenin Ekvator çizgisine göre, kuzeyindeki ve güneyindeki
orta enlemlerinde aynı anda zıt sıcaklık değerlerinin yaşanıyor
olmasının nedenini açıklayınız.

4. Kar örtüsünün dağın kuzey-güney yönlü yamaçlarında farklı
yükselti değerlerinde olmasından hareketle, dağın bu iki yama-
cında ne tür durumların yaşanması beklenmelidir?

5. Güneş ışınlarının, kutup noktalarına Ekvator çizgisine göre daha büyük açı ile geldiği varsayımının
gerçekleşmesi hâlinde, yeryüzünde ne tür durumların yaşanması beklenir?

24
Hazırlayan: Bülent AKÇA