Page 29 - Kimya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

12 KİMYA 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Yönerge Laboratuvarda güvenlik kurallarına uymak yaşanabilecek olumsuzlukları önler. Laboratuvar ku-
rallarını ifade etmek için güvenlik piktogramları oluşturulmuştur. Piktogramlar, deneylerde hangi
kurallara dikkat edilmesi gerektiğini gösterir. Aşağıdaki deneyleri inceleyerek hangi piktogramların
gerekli olduğunu tespit ediniz.
Nötralizasyon Isısının Hesaplanması
Kalorimetre kabına HCI çözeltisi konulur. HCI çözeltisinin sıcaklığı ölçülür. Ayrı bir kapta NaOH çözeltisi hazırla-
narak çözeltinin sıcaklığı ölçülür. NaOH ve HCl çözeltileri karıştırılarak sıcaklık ölçülür. Açığa çıkan ısıdan HCl ve
NaOH için nötralizasyon ısısı hesaplanır. Deneyde
■ Asit sıçramalarını önlemek için suyun üzerine asit ilave edilmeli.
■ Asit ve baz çözeltileri karıştırıldığında açığa çıkacak ısıya dikkat edilmeli.
■ Asit ve baz çözeltileri teneffüs edilmemelidir.
Nötralizasyon ısısı hesaplanması deney föyünde laboratuvar güvenliği piktogramlarından olması gerekenlerin
yanına (X) işareti koyunuz.
Isı Güvenliği Göz Güvenliği Elbise Güvenliği Yangın Güvenliği

Kesici/ Delici Sıcak Cisim Kırılabilir Toksik (Zehirli)
Cisim Güvenliği Güvenliği Cam Güvenliği Madde Güvenliği

Sabun Eldesi
30 mL su 6 g NaOH ile çözelti hazırlanır. Hazırlanan NaOH çözeltisinin 5 mL’si bir behere alınarak bunzen bekiyle
ısıtılır. 30 g bitkisel yağ, ısıtılan çözeltinin üzerine ilave edilerek çözelti ısıtılmaya devam edilir. 30 dakika sonra 10
mL su ve 10 mL NaOH çözeltisi daha ilave edilir. Çözelti karıştırılarak kaynayıncaya kadar ısıtılmaya devam edilir.
Geri kalan NaOH çözeltisi de ilave edilir. Homojen bir pasta elde edilene kadar çözelti kaynatılır. Çözeltiye sıcak su
ve tuz katılarak çözelti soğumaya bırakılır. Bir gün sonra sabun kütlesi elde edilir.
Sabun elde etme deney föyünde laboratuvar güvenliği piktogramlarından olması gerekenlerin yanına (X) işareti
koyunuz.
Isı Güvenliği Göz Güvenliği Elbise Güvenliği Yangın Güvenliği

Kesici/ Delici Sıcak Cisim Kırılabilir Toksik (Zehirli)
Cisim Güvenliği Güvenliği Cam Güvenliği Madde Güvenliği

28