Page 92 - Bilgisayar Bilimi Kur 1| 2. Bölüm

9.1. Nesne Kavramı

Nesne, kendine has özellikleri olan ve bu özellikler doğrultusunda bulunduğu duruma bağlı olarak
çeşitli tutumlar sergileyen somut ya da soyut varlıklardır. Bu tanım, “somut” kısmıyla gerçek yaşamdaki
nesneler için de geçerlidir. Donanım açısından baktığımızda kişisel bir bilgisayar; ana kart, işlemci,
video kart, sabit disk ve kontrol ünitesi, bunları barındıran bir kasa, klavye, fare ve ekrandan oluşur.
Video kart; çip, hafıza ve diğer elektronik bileşenleri barındıran karmaşık bir yapıdır. Somut kısmıyla
nesnelere, donanım birimleri örnek olarak verilebilir.
Ancak gerçek yaşamda ”nesne” olarak nitelendirmediğimiz fonksiyon, değişken, dizi gibi kavramlar
programlama ortamında nesne olarak tanımlanabilirler. Bu da tanımın “soyut” diye ifade ettiği bölümü
oluşturur.

Günümüzde yazılım geliştirme daha çok yazılımların donanım gibi kullanıldığı bileşenlere da-
yanmaktadır. Bir yazılım sistemi var olan yazılım oluşturma blokları üzerine inşa edilir. Python, farklı
yapıdaki blokları ve bileşenleri desteklemektedir.
Python nesne yönelimli bir programlama dilidir. Nesne yönelimli programlama dili programcının
nesneleri tanımlamasına, oluşturmasına ve yönetmesine olanak sağlar. Nesneler, veri ve fonksiyonları bir
araya toplar. Diğer değişkenler gibi Python nesnelerinin de tipi ve sınıfı vardır.

9.2. Nesneleri Kullanmak
Bir nesne bir sınıfa örnek olarak verilebilir. Aslında başından beridir nesneleri kullanıyoruz ama de-
taylı bir biçimde şimdi inceleyeceğiz. Tam sayılar, reel sayılar, diziler ve fonksiyonlar Python için birer
nesnedir. Fonksiyonların dışında genel olarak nesneleri pasif veri olarak kullandık. Bir değişkene tam
sayı atayarak daha sonra o değişkenin değerini kullanabiliriz. “+” operatörü ile iki reel sayıyı ya da iki
kelimeyi toplayabiliriz. Fonksiyonlara nesne yollayabilir ve sonucu nesne olarak alabiliriz.
Tipik bir nesne iki bölümden oluşur: veri ve metotlar. Örnek değişken ait olduğu nesne tarafından
temsil edilen değişken anlamına gelir ve nesne de bir sınıf örneğidir. Örnek değişkenler için diğer isim-
ler, özellik ve alanları da kapsamaktadır. Metotlar fonksiyon gibidir ve operatör olarak da ifade edilir.
Bir nesne için örnek değişkenler ve metotlar nesnenin üyeleri olarak bilinir. “Nesneyi kullanan kod, nes-
ne istemcisidir ve nesne istemcilere servis sunmaktadır.” şeklinde açıklanır. Bir nesne tarafından sunulan
servisler basit fonksiyonlara göre daha ayrıntılıdır. Bunun nedeni ise nesneler değişken içinde kolay veri
korur çünkü nesnelerin örnek değişkenler içinde veri koruması daha kolaydır.

9.3. Dizi Nesneleri

Dizi nesnelerinin nasıl oluşturulacağını str örneği ile inceleyelim. Nesneler veri ve diziyi oluşturan
veri diziyi oluşturan karakterlerin sıralaması hâline gelir.
Şimdi str metotlarını inceleyelim.

ad = input("Adını yaz: ")

print("Merhaba " + ad.upper() + ", nasılsın?")

Bu kodlama ile kullanıcı tarafından girilen dizideki bütün karakterler büyük harfe çevirilir.

Adını yaz: Filiz
Merhaba FİLİZ, nasılsın?

198