Page 11 - Fizik 10 | Çalışma Defteri - 1

Açık Uçlu Sorular

Aşağıda yer alan soruları cevaplayınız.

1. Fizik öğretmeni Emel Hanım 10A sınıfı ile fizik laboratuvarında elektrik devreleri ile ilgili dirençlerin bağlanmasını
ve lambaların parlaklığını incelemek için deneyler yapmaktadır. Emel Hanım “elektrik akımının oluşturabileceği
tehlikelere karşı alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemleri” hakkında konuşmaya başladığında öğrencilerden
Umut laboratuvarda zeminin kauçuk paspaslarla kaplı olduğunu fark etmiştir.

Sizce Umut elektrikle ilgili deneylerin yapıldığı fizik laboratuvarında zeminin kauçukla kaplanmasının nedenini
nasıl açıklar?

............................................................................................................................................................................................

2. Elektrik ve manyetizma konusunun başında öğrenciler ve fizik öğretmeni günlük hayatta karşılaştıkları elektrik konu-
larıyla ilgili olaylardan konuşmaktadır.
Rüya: Evlerimizdeki elektrik tesisatı birbirine paralel bağlıdır. Yani banyonun, salonun, mutfağın ve evin diğer bölüm-
lerinin herhangi birinin elektrik anahtar düğmesine bastığımızda sadece o odadaki lamba yanar. Evdeki bütün lambalar
o lambayla aynı anda yanmaz. Odalardaki elektrik tesisatı birbirine seri bağlı olsaydı mutfağın lambasını açtığımızda
evdeki bütün lambalar onunla aynı anda yanardı.
Nehir: Evimizdeki elektrikli süpürgenin üzerinde 1600 watt yazıyor. Bu yazı süpürgenin motor gücünü ifade eder. Elekt-
riksel gücün SI ‘da birimi watt’tır.
Nefes: Teyzemin evinde elektrik süpürgesi, fırın ve saç kurutma makinasını aynı anda çalıştırdığımızda evin sigortası
atmıştı. Sigorta belli bir değerin üstünde akım geçmesi durumunda devreyi açık hâle getirerek akımın geçmesini en-
gelleyen anahtardır. Elektrikli araçları aynı anda çalıştırdığımızda toplam akım belli bir değerin üstünde olduğundan
anahtar açık konuma gelmiştir.
Melis: Evimizdeki şarj cihazında 5 volt yazmaktadır. Bu ifade şarj cihazının gücünü ifade etmektedir.

Yukarıdaki konuşmalarda hangi öğrencilerin açıklamaları doğrudur?

.............................................................................................................................................................................................

3. 2013’te balıkların yön bulmaları konusunda bazı fikirler öne sürüldü. Ortaya atılan hipotezi sınamak isteyen bir grup
araştırmacı, Alsea Nehri havzasında bulunan Oregon Balık Üretme Çiftliğindeki üreme havuzlarında suni manyetik
alan üretti ve bu havuzlardaki balıkların yüzme doğrultularını gözlemledi. Doğal yaşam alanlarının kuzey sınırlarındaki
bölgelerdekine benzeyen manyetik alanlara maruz kalan balıkların güneye, doğal yaşam alanlarının güney sınırların-
dakine benzeyen manyetik alanlara maruz kalan balıkların ise kuzeye doğru yüzdüğü görüldü. (Kaynak: Bilim ve Genç
Dergisi TÜBİTAK)

Balıklar üzerine yapılan bu araştırmalar hangi hipotezi sınamak için başlamış olabilir?

.............................................................................................................................................................................................
Benzeri araştırmalar arılar, göçmen kuşlar ve diğer canlılarla ilgili aynı hipotezi desteklemek için yapılabilir mi?

.............................................................................................................................................................................................

FİZİK-10 11