Page 13 - Fizik 10 | Çalışma Defteri-2

P. 13

Beceri Temelli

1. Bir öğrenci gurubu özdeş olan K, L ve M mıknatıslarını sürtünmelerin ihmal edilebilecek kadar küçük olduğu bir
düzlemde şekilde verilen konumlarda yerleştirmiştir. İlk anda K ve L mıknatısları arasındaki uzaklık 2d, L ve M
mıknatısları arasındaki uzaklık d kadardır. Bu üç mıknatıs aynı anda serbest bırakıldığında öğrenciler mıknatıslar
arasındaki etkileşimler sonrası K ve L mıknatıslarının -X yönünde, M mıknatısının +X yönünde harekete geçtiğini
gözlemler.

K L M

S N N S S N
-x yönü 2d d +x yönü

Öğrenciler bu gözlem sonucunda mıknatısların birbirine uyguladığı manyetik kuvvetlerle ilgili hangi çıkarımları
yapabilir?

..........................................................................................................................................................................................................

2. Dünya’nın çekirdeğinde oluşan manyetik etki, Dünya’nın ortasından geçen bir çubuk mıknatıs olarak
modellenmektedir. Dünya’nın manyetik alanını oluşturan mıknatısın S kutbunun, Kuzey Kutbu’na; N kutbunun,
Güney Kutbu’na yönelecek şekilde olduğu kabul edilmiştir. Bir mıknatıs, ağırlık merkezinden asılırsa kuzey yarı
kürede N kutbu; güney yarı kürede S kutbu yere yakın olacak şekilde eğilir. Mıknatısın yatay düzlemle yaptığı açıya
eğilme açısı denir. Bu açı Ekvator’da sıfırken kutuplara gidildikçe artar.

Ali ve Serap ayrı ayrı Dünya’nın iki farklı noktasındadır. Bulundukları yerlerde özdeş birer mıknatıs ağırlık
merkezlerinden bir iple asılmıştır. Ali’nin bulunduğu yerdeki mıknatıs Şekil I’deki, Serap’ın bulunduğu yerdeki mıknatıs
Şekil II’deki gibi dengededir. Ali’nın bulunduğu yerdeki mıknatısın eğilme açısı daha büyük (Ɵ>α) olduğuna göre
Ali ve Serap’ın Dünya üzerindeki coğrafi konumları ve Ekvator’a olan uzaklıklarıyla ilgili tahminleriniz nelerdir?

MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 13 FİZİK-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18