Page 19 - Fizik 9 | Çalışma Defteri-2

Beceri Temelli

A- SANATA DÖNÜŞEN FİZİK

Ebru sanatı, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne kaydedilen kâğıt süsleme sanatıdır. Süsleme için
oluşturulan desenler, kaptaki suyun üzerinde kendine özgü tekniklerle hazırlanan boyaların sanatçının sabrı, bilgisi
ve tecrübesi ile buluşmasının kâğıt üzerindeki yansımasıdır. Ebru sanatında, ebru sanatçısı tarafından hazırlanan
malzemelerin özellikleri çok önemlidir. Bu malzemelerden biri, tekne denilen kap içindeki sudur. Bunun için sanatçı,
önce kırlarda yetişen yabani bir dikenin kurumuş öz suyu gibi doğal maddelerden oluşan karışımı belli ölçülerde suya
ekler. Bitkileri, metal toprak oksitlerini ve soba kurumu gibi malzemeleri karıştırarak mermer üzerinde ezer, saf su
ekleyerek suda çözünmeyen boyaları elde eder. Ardından sığırın safra kesesi tarafından salgılanan madde olan öd ile
karıştırdığı bu boyaları, teknedeki sıcaklığı ayarlanmış suya bir fırça

yardımıyla serpiştirir. Öd, boyaların birbirine karışmadan ve dağılmadan su üzerinde kalmalarını sağlar. Tüm bu
aşamalardan sonra sanatçı, boyaları serpiştirdiğinde oluşan renkli dairelere şekil verir. Emici özelliği olan hamur
kâğıdını desen üzerine örtüp yavaşça çeker ve desenleri kâğıda geçirir. Böylelikle her uygulamada kullandığı karışım
ve boya miktarı farklı olan sanatçının desenleri, örneği tek olan sanat eserine dönüştürür.
1. Ebru sanatının yapılması sürecinde gerçekleşen hangi işlemlerin/olayların aşağıda verilen kavramların
etkisi ile gerçekleştiği söylenebilir?

Adezyon: .................................................................................................................................................................................

Kohezyon:................................................................................................................................................................................

Yüzey gerilimi:........................................................................................................................................................................

Kılcallık:...................................................................................................................................................................................

2. Aşağıdaki etkilerin azaltılması/arttırılması 1. soruda belirlediğiniz işlemlerde ya da olaylarda ne gibi
sonuçlara neden olabilir? Olası sonuçları belirleme sürecinde araştırma yapabilir, çevrenizdeki insanlarla
konu hakkında tartışabilirsiniz.

Adezyon: .................................................................................................................................................................................

Kohezyon:................................................................................................................................................................................

Yüzey gerilimi:........................................................................................................................................................................

Kılcallık:...................................................................................................................................................................................

3. Ebru sanatındaki hangi uygulamaların özkütle ile ilişkisi vardır? Kısaca açıklayınız.

..................................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................

MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 19 FİZİK-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ