Page 12 - Tarih 9 | Çalışma Defteri-2

Çoktan Seçmeli

4. Bu tarih şeridine göre;

I. Sümerlerin yazıyı bulması günümüze en yakın gelişmedir.
II. Tarih boyunca hukuk insan ihtiyaçları arasında sürekli yer almıştır.
III. Yazının Anadolu’da Sümerlerden sonraki bir zamanda kullanılması Sümerlerin Anadolu’ya egemen olduğunu gösterir.
IV. Ticari faaliyetler Lidyalılarla beraber başlamıştır.
V. Kavimler göçü ile Yazının bulunuşu arasındaki zamanın bulunması için büyük olan tarihten küçük olan tarihi çıkarmamız
gerekir.

gibi yargılardan hangisine ulaşılamaz?

A) I, II ve IV B) I, II, III ve V C) I, III, IV ve V D) II, III ve IV E) I, II ve III

5. İlk Çağ’da toplum; asiller, din adamları, hürler ve köleler gibi sınıflara ayrılmıştır. Toprağa sahip olan soylular, yüzyıllar
boyunca geçerli olacak güçlü statüler kazanarak sosyal, ekonomik, siyasi gücün belirleyicisi olmuştur. Bu süreç tarım top-
lumlarının yönetim şekli olan monarşiyi ortaya çıkarmıştır. Tarihin bazı dönemlerinde monarşiler parçalansa da soylu sınıfa
dayanan siyasal yönetimler varlığını sürdürmüştür. Doğal olarak da ilk ekonomik organizasyonlar soyluların ve monarşile-
rin gücüne göre şekillenmiştir.
Yalnız bu bilgilere göre İlk Çağ’da toplum yapısı ve yönetim şekliyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Toplumsal yaşamın eşitsizliğe dayandığı
B) Toprak mülkiyetinin güç ve prestij sağladığı
C) Bazı dönemlerde monarşik yönetimlerin krizler yaşadığı
D) Siyasi gücün meşruiyet kaynağının ilahî olduğu
E) Soylu sınıfının yönetimde belirleyici bir rol oynadığı

6. İlk Çağ Anadolu medeniyetlerinden biri olan Hititler, gelişmiş bir hukuk sistemine sahiptir. Sami kavimlerin kanunlarından
farklı olarak Sümer kanunları gibi insancıl kanunlar yapmışlardır. Bu kanunlarda zaman içinde değişiklikler yapılmıştır. Hitit
Kanunları’nda geleneksel düzenlemeler toplanmış, ölüm ve işkence cezaları yerine tazminat cezaları konmuş, hayvanları ve
bitkileri korumak için de düzenlemeler yapılmıştır. Ayrıca evlenme, boşanma, nikâh, nişan gibi aileyle ilgili hususlara da yer
verilmiştir. Ön Asya kavimlerinde boşanma sadece erkeğe tanınan bir hak iken Hititlerde kadınlara da bu hak tanınmıştır.
Hititler, hukuk tarihinde ilk defa kasten öldürme ile kazara adam öldürmeyi birbirinden ayırmıştır. Mezopotamya medeni-
yetlerinde olduğu gibi Hititlerde de cezalar belirlenirken sosyal sınıf farklılıkları esas alınmıştır. Ayrıca Hititlerde kollektif
cezalar da uygulanmış yani bazı suçlarda ceza sadece o kişiye değil suçlunun ailesine de verilmiştir.

Metne göre Hitit hukuk sistemi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangileri savunulabilir?
I. Yazılı hukuk gelişmemiştir.
II. Durağan bir hukuk sistemi vardır.
III. Suçun niteliğine göre düzenlemeler yapılmıştır.
IV. İnsancıl düzenlemeler yer almıştır.
V. Suçun şahsiliği düşüncesi yoktur.

A) Yalnız II B) I ve II C) II ve III D) II ve IV E) III, IV ve V

ORTAÖĞRETİM 12 TARİH-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ