Page 8 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 | Çalışma Defteri 3
P. 8
Çoktan Seçmeli
Aşağıda yer alan çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1 ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 3. Bir varmış, bir yokmuş. Allah’ın kulu çokmuş. Çok söyle-
mesi günahmış, hikâye söylemesi sevapmış. Evvel zaman
İnsanın karakteri ve kişiliği çocukluk döneminde şekil-
içinde, kalbur saman içinde bir padişahla karısının büyük
lenmeye başlar. Bu dönemde yaşadıkları, dinledikleri,
bir derdi varmış. Günlerden bir gün padişah odasına otur-
gördükleri ile kişinin mizacı, karakteri yoğrulur. Bu ne-
muş, derin düşüncelere dalmıştı. Sultan yanına gelerek:
denle eskiler “Kişi yedisinde neyse yetmişinde de odur.”
demiştir. İşte masalların önemi burada ortaya çıkar. Ma- “Ne yapalım?” der; derdini veren, dermanını da verir. Sen
sallar çocukların toplumsal hayatta yerlerini almaları için hele bir yolculuğa çık.
gerekli bilgi, beceri ve anlayışları elde etmelerine yardım
Bunun üzerine padişah vezirlerini alarak atlara binip yola
eder. Çocuğun düş gücünün, söz varlığının zenginleşme-
düşmüşler. Saatleri günler, günleri haftalar, haftaları ay-
sini sağlar. Çocuk, zengin hayallerle süslenmiş olağanüstü
lar kovalamış. Bir de arkalarına bakmışlar ki bir çuvaldız
hikâyeler ile soyut düşünmeyi ilk defa tecrübe eder. Ço-
boyu yol yürümüşler. Oturup dinlenmek için bir yerde ko-
cuk, içinde yetiştiği kültürün ve geleneğin kodlarını yine
naklamışlar. Bir de bakmışlar ki karşı tepeden garip bir
masal ile öğrenir. Masallar aynı zamanda kültürel aktarı-
şey uçup geliyor. Beklemişler, beklemişler… Bir de gör-
mın bir nesnesidir. Çocuk önceki nesillerin kültürlerini bü-
müşler ki yaklaşan ateş topacı, nur yüzlü, ak sakallı bir ih-
yüklerinden duyarak öğrenir. Masalsız geçen bir çocukluk
tiyar. Yanlarına yaklaşınca: “Merhaba padişahım.” demiş.
ile inşa edilmiş hayatlar kupkuru bir çölü andırır.
Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
1. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşı-
lamaz? A) Öyküleyici ve betimleyici anlatım kullanılmıştır.
A) Masallar ağızdan ağıza kuşaktan kuşağa aktarılarak B) Konu ile ilgisiz cümlelere yer verilmiştir.
oluşur.
C) Hayal ürünü durum ve olaylar söz konusudur.
B) Toplumlar masallar ile çocukları eğitmeyi amaçlarlar.
D) İlahi bakış açısına daha çok yer verilmiştir.
C) Çocuk toplumsal değerleri masallar aracıyla öğrenir.
E) Teşhis ve intak söz sanatları kullanılmıştır.
D) Masal anlatımı kelime dağarcığının gelişmesini sağlar.
E) Kişiliğin olumsuz etkilenmemesi için gerçekçi olaylar
anlatılır.
2. Parçada altı çizili cümle ile masalın hangi özelliği
vurgulanmıştır?
A) Masallar sözlü kültürde ortaya çıkmış bir türdür.
B) Masallarda genellikle olağanüstü olaylar anlatılır.
C) Masalar ile renkli ve farklı düşünceler gelişir.
D) Masallar çocuğun dil gelişimini olumlu etkiler.
E) Masallar ile çocuk soyut düşünmeyi öğrenir.
ORTAÖĞRETİM 8 TDE-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ