Page 19 - Biyoloji 10 | Çalışma Defteri-4
P. 19
CEVAP ANAHTARI
AÇIK UÇLU
1. Özelliğin kalıtımı otozomal baskın alel ile geçekleşmektedir. IV ve V numaralı bireyler çekinik özellikte olsaydı
VIII numaralı baskın çocukları olamazdı. Çünkü çekinik ebeveynler baskın aleli taşımadıkları için baskın özellikte
çocukları olamaz. IV ve V numaralı bireyler bu özellik bakımından heterozigot baskın genotipe sahiptir. Bu
sayede baskın ve çekinik özellikte çocukları dünyaya gelmiştir.
2. III: Aa
IV: Aa
V: Aa
VI: aa
3. Otozomlar dişi ve erkek bireylerde tam homolog olduğundan her özellik iki alelle belirlenir. Soyağacında
verilen özellik otozomal olduğundan erkek ve dişilerde görülme şansı eşittir.
4. VII numaralı birey baskın fenotiplidir. Ancak ebeveynleri heterozigot olduğundan VII. bireyin genotipi
homozigot (AA) ya da heterozigot (Aa) olabilir. Bu nedenle VII. birey için kontrol çaprazlaması yapılmalıdır.
Soyağacındaki diğer tüm numaralı bireylerin genotipi belirlenebilmektedir.
5. II. ve VIII. bireyler kesinlikle homozigottur. Soyağacındaki verilere göre içi koyu olan bireyler baskın içi koyu
olmayan bireyler çekiniktir. Çekinik bireylerin bu özellik bakımından genotipi kesinlikle aa olmalıdır.
BECERİ TEMELLİ
1. Aslan ve Yaşar ailelerinde anne Rh negatif, baba ve çocuklar Rh pozitif oldukları için Rh uyuşmazlığı
görülmektedir.
2. Güler ailesinde anne ve babanın Rh bakımından Rr genotipli olması rr genotipli çocuklarının olmasını
sağlamıştır.
3. 4. bireyin annesi rr olduğu için genotipi Rr’ dir, 8. birey taralı olduğu için rr’ dir. Rr x rr çaprazlaması
sonucu %50 ihtimalle Rh uyuşmazlığı görülebilir. 6-9 numaralı bireylerin ikisi de rr olduğu için rr x rr
çaprazlaması sonucu Rh pozitif çocuklarının oluşma ihtimali olmadığından Rh uyuşmazlığı olasılığı
%0’dır.
4. 5 ve 7 numaralı bireyler Rh pozitif bireylerdir. Genotipleri ise Rr şeklindedir. Bu nedenle Rr x Rr
çaprazlaması sonucu %75 olasılıkla Rh pozitif, %25 Rh olasılıkla negatif çocuklarıolabilir.
5. Hayır, etkisi yoktur. Çünkü ABO sitemini oluşturan proteinler farklı olduğu için üretilen antikorlar
ABO sistemine özgüdür, Rh sisteminin antikorları R antijenine özgüdür.
Güler Ailesi: AA x BB çaprazlaması ile sadece AB kan grubu,
Korkmaz Ailesi: BO x BB çaprazlaması ile sadece B kan grubu,
Yaşar Ailesi: AO x AA çaprazlaması ile sadece A kan grubu
çocuklar dünyaya gelebilir.
MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 19 BİYOLOJİ-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ