Page 18 - Coğrafya 10 | Çalışma Defteri - 4
P. 18
CEVAP ANAHTARI
EŞLEŞTİRME
1. E - j 2. H - G 3. A - I 4. F - B 5. D - C 6. İ - Ç
BOŞLUK DOLDURMA
1. Biyolojik 2. Sıcaklık 3. Humus 4. Yıkanma 5. Kimyasal 6. Dış 7. İntrazonal
8. Ekvator 9. Akdeniz 10. Orman 11. Bozkır 12. İğne 13. Çöl 14. Halomorfik
15. Hidromorfik 16. Rendzina 17. Az 18. Kum 19. Morenler 20. Kuzey
ÇOKTAN SEÇMELİ
1. B 2. A 3. B 4. B 5. E 6. C 7. D 8. A
AÇIK UÇLU SORULAR
1. Türkiye’de bitki örtüsü çeşitliliğinde, iklim çeşitliliği, kısa mesafelerde değişen yeryüzü şekilleri, coğrafi konum,
jeolojik zamanlar boyunca görülen iklim değişiklikleri ve toprak türleri gibi faktörler etkilidir.
2. Orman varlığında kıyı bölgelerin payı fazla olmakla birlikte ormanların yaklaşık yarısı Akdeniz ve Karade-
Ormanlar
niz'e paralel uzanan dağlarda bulunur.
Çalılar Akdeniz iklim koşulları altında güney ve batı kesimlerde yaygındır.
İç Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Trakya (Ergene Havzası) ve İç Batı Anadolu'da yaygın ola-
Otlar rak görülür. Kuzey Anadolu Dağları, Toros Dağları, Erzurum, Kars ve Ardahan platoları çayırların bulunduğu
alanlara örnek verilebilir.
3. Bozkır (step), yağış miktarının düşük olduğu kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde ilkbahar yağışları ile yeşeren, yaz
kuraklığı ile de sararan kısa boylu ot topluluklarıdır. Bu bitkiler; İç Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Trakya
(Ergene Havzası) ve İç Batı Anadolu'da yaygın olarak görülür.
4. Alpin Çayırlar, genel olarak dağlarımızın ağaç yetişme sınırının üst kesimlerinde yaygındır. Yükseltiye bağlı olarak
düşük sıcaklıkların görüldüğü bu alanlarda ilkbaharda yeşerip yazın da yeşil kalan ot ve bazı çiçeklerden oluşan alpin
çayırları görülmektedir.
5. Asırlar boyu süregelen tahribat sonucunda iç bölgelerdeki karaçam, meşe ve ardıç ormanları ot formasyonuna dö-
nüşmüştür. Trakya, Batı Anadolu'nun iç kesimleri ve İç Anadolu'nun yüksek kesimlerinde görülen antropojen bozkırlara
"ağaçlı bozkır" adı da verilmektedir. Türkiye'deki bozkırlar genellikle bu şekilde oluşmuştur. Ormanların tahrip edilmesi
sonucu oluşan antropojen bozkır alanlarında yer yer ormanlara da rastlanır.
BECERİ TEMELLİ
1. Ekvator'dan kutuplara gittikçe ve bir dağ yamacında yükseklere çıktıkça sıcaklıklar düşer. Yağış şartları değişir. Bit-
kilerde sıcaklık ve yağış isteklerine göre kuşaklar oluşturur. Her iki sıralanışta da sıcaklık ve yağış isteği yüksek olan
geniş yapraklı türler, karma ormanlar ve daha düşük sıcaklık ve yağışlara dayanabilen iğne yapraklı türler şeklinde bir
gidiş vardır. Kutuplara yakın bölgelerde ve yüksek dağlık alanlarda ise düşük sıcaklıklara bağlı olarak sırasıyla ağaç ye-
tişmeyen alanlar ve bitki yetişmeyen buzullar bulunur.
2. Bitki örtüsünün gür veya seyrek olmasını belirleyen faktör yağış olduğu için ve dağ yamaçlarında yükseltiye bağlı
oluşan orografik yağışların etkisi ile daha gür bir bitki örtüsü bulunur.
3. Yükselti arttıkça ince unsurlu topraklar yer çekiminin etkisi ile yüzey boyunca aşağılara taşınır. Bitki örtüsünün geli-
şimini etkileyen diğer unsurlar dışında bitkinin tutunacağı toprak örtüsünün de olmayışı bitki yetişmesini engeller.
4. Bir yerde ağaç yetişme sınırını belirleyen faktör sıcaklıktır. Görsellerde gerek kutba yakın bölgeler gerekse dağların
yüksek yerlerinde yaşanan düşük sıcaklıklar ağaç yetişmesine izin vermez.
v ORTAÖĞRETİM
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 18 COĞRAFYA-10