Page 7 - Fizik 10 | Çalışma Defteri-4

Hatırlıyor muyum?

Gemilerin su üzerinde yüzebilmelerinin temel şartı gemilerin özkütlesinin suyun
Hatırlıyorum
özkütlesinden küçük olmasıdır. Bu amaçla gemilerin hacimlerinde büyük boşluk- 2 Puan
lar bulunur. Bunun yanında gemilerin su üstünde dengede kalması da yüzmesi ka-

17 dar önemlidir. Bunun için gemi hacminin büyük bölümü su içinde kalacak şekilde Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
tabanları kurşun levhalarla kaplanır. Ayrıca gemi tabanına yakın bölümlerde boş
odacıklar bulundurulur. Bu odacıkların, gemi boşken su ile doldurulması geminin
suya daha fazla batmasını sağlar. Böylelikle gemi rüzgâr ve dalgalardan çok fazla
Hatırlamıyorum
etkilenmeden dengeli şekilde yüzer. 0 Puan

Denizaltılarda, denizaltıların suya dalabilmesi ya da yüzeye çıkabilmesi için ta-
sarlanmış, dış gövdeyi içerden komple saran boş odacıklar bulunur. Bu odacıklar Hatırlıyorum
havayla doldurulduğunda denizaltının özkütlesi sudan daha küçük hâle gelir ve 2 Puan
denizaltı yüzeye çıkar. Bu odacıklardaki hava boşaltılıp suyla doldurulduğunda ise

18 tersine denizaltının özkütlesi artar ve denizaltı su içinde askıda kalır. Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan

Hatırlamıyorum
0 Puan

Görsel: Yüzeye çıkmış denizaltı

Balıklar, su içinde yukarı ve aşağıya hareket edebilmek
için vücutlarında bulunan hava keselerini kullanırlar. Hatırlıyorum
Balıklar su yüzeyine çıkabilmek için bu keseleri hava ile 2 Puan
doldurarak özkütlesini düşürür. Balığın özkütlesi, suyun
özkütlesinden daha küçük olduğunda balık kendiliğin-
19 den su yüzeyine çıkar. Hava kesesindeki havayı boşalt- Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
tığında ise balığın özkütlesi, suyun özkütlesinden daha
büyük olur ve balık dibe batar. Böylece balıklar, hava Görsel: Akvaryum
keseleri sayesinde özkütlelerini suyun özkütlesinden Hatırlamıyorum
büyük, küçük veya suyun özkütlesine eşit hâle getirerek 0 Puan
su içinde rahatlıkla aşağı veya yukarıya hareket eder.

Balinaların denizde yaşamlarını sürdürüp
hareket edebilmelerindeki önemli faktörler- Hatırlıyorum
den biri suyun kaldırma kuvvetidir. Denizde 2 Puan
balinaya etkiyen kaldırma kuvveti, yaklaşık
balinanın ağırlığı kadardır. Böylece balinanın
20 ağırlığı suyun kaldırma kuvvetiyle dengele- Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
nerek balinanın vücut yapısı korunabilmek-
tedir. Balina karaya vurduğunda ise sıvının Görsel: Katil balina (Orca)
kaldırma kuvveti etkisi kaybolduğundan Hatırlamıyorum
balinanın kendi ağırlığı, akciğerlerinin ezilme- 0 Puan
sine ve yaşamının sona ermesine neden olur.

MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 7 FİZİK-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ