Page 14 - İnkılâp Tarihi | Çalışma Defteri-4
P. 14
Çoktan Seçmeli
14. 15.
TBMM üyelerinin bir kısmı tarafından hazırlan saltanat 9 Ekim 1923’te Ankara’da çıkan “Yenigün” gazetesinde:
ve halifeliğin birbirinden ayrılması ve saltanat maka- “Yakında cumhuriyet ilan olunacaktır.” haberinin çık-
mının kaldırılmasını içeren bir kanun teklifi bazı üye- ması kamuoyunda konuyla ilgili tartışmaları alevlen-
lerin bu teklife karşı çıkmasına ve meclisteki havanın dirdi. Bu gelişmelerin yanı sıra TBMM’de oluşan siyasi
gerginleşmesine neden olmuş, kanun teklifi komis- gruplar arasında çıkan fikir ayrılıkları da bir siyasi krize
yona havale edilerek zaman kazanılmaya çalışılmıştır. dönüşmüştü. Dönemin siyasi sistemi gereği hükûmet
Daha sonra Mustafa Kemal’in yaptığı konuşmayla 1 üyeleri meclis tarafından tek tek seçilmekteydi. Ba-
Kasım 1922’de TBMM, saltanatın kaldırılmasına ilişkin kanlık seçimleri bu farklı siyasi grupların hükûmette
kanun teklifini kabul etmiştir. yer alma çabası yüzünden kilitlenmişti. Meydana ge-
Paragrafa göre; len durum hükûmetin kurulmasını engelliyor, yaşanan
I. Ülkedeki fiilî durumun resmî hâle getirilmek istendiği, kriz meclis çalışmalarını aksatıyordu. Kabine buhranı
diye adlandırılan bu hâl, sistemi yenilemek için TBMM
II. Cumhuriyetin ilanına zemin hazırlandığı, başkanı Mustafa Kemal’e bir fırsat verdi.
Paragrafa göre;
III. Osmanlı hanedanının siyasi gücünü koruduğu,
I. TBMM’deki siyasi partilerin hükümet bunalımına
IV. Halifelik makamının korunduğu,
neden olduğu,
V. Egemenliğin millî iradenin eline geçtiği
II. Mustafa Kemal’in zamanlamaya çok önem verdiği,
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
III. Cumhuriyetin ilanına zemin hazırlandığı,
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
IV. TBMM üyeleri arasında görüş ayrılıklarının olduğu,
D) I, II, IV ve V E) I, III, IV ve V
V. Kamuoyunun yeni durumu kabullendiği
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I B) I ve V C) I, IV ve V
D) II ve III E) II, III ve IV
ORTAÖĞRETİM 14 T.C. İNKILÂP TARİHİ VE
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATATÜRKÇÜLÜK-12