Page 14 - Tarih 9 | Çalışma Defteri-4
P. 14
Açık Uçlu Sorular
Aşağıdaki soruları verilen metne göre cevaplayınız.
JUSTİNİANUS KANUNLARI
Roma şehrinin kuruluş tarihi olarak kabul edilen MÖ 753 yı-
lından Doğu Roma İmparatoru Justinianus’un 565 yılında ölümü-
ne kadar geçen sürede Roma ve egemenliği altındaki ülkelerde
uygulanmış olan hukuka Roma Hukuku denir. Roma Hukuku, bu-
günkü Avrupa ülkelerinde uygulanan hukuk sisteminin temelini
oluşturur. Bu hukuk sisteminin ilk basamağı “12 Levha Kanunla-
rı”dır.
527-565 yılları arasında Doğu Roma İmparatoru olan Justi-
nianus (Jüstinyanus)’un, On İki Levha Kanunları başta olmak üzere Roma kanunlarını toplayarak çağın ve top-
lumun ihtiyaçlarına uygun bir şekilde yeniden düzenlemiştir. Justinianus Kanunları madde madde yazılmamış,
belli olaylar için verilmiş somut örneklerle kanun maddeleri anlatılmıştır.
Doğu Roma hukuk bilginlerince kaleme alınan Roma hukuku, daha üstünü mümkün olamayacak bir dü-
şünce açıklığı ile kamuya ait ve özel hayatı, devlet ile ferdin ve ailesinin hayatını, vatandaşların birbirleriyle
münasebetlerini ve bunların ticarî ve mülkî ilişkilerini düzenlemektedir. Klasik Roma hukuku literatüründe Jus-
tinianus’un hukuk bilginleri sadece kısaltmalar yapmakla kalmamış "kuralları sistemli “ olarak belirlemiş huku-
ku zamanın toplum yapısına ve şartlarına uydurmak ve onu Hristiyan ahlâkı ve Doğu’nun örf ve adet hukukuyla
bağdaştırmak üzere bazı değişiklikler de yapmışlardır. Çoğu zaman, özellikle aile hukukunda Hristiyanlığın et-
kisi görülmektedir.
Justinianus Kanunları’nda suç ve ceza sisteminde suçluyu arındırma, iyileştirme ve caydırma amacı vardır.
Bu kanunlarda hapis cezası uygulaması yoktur ve bunun yerine suçluların manastırlara kapatılması tedbirine
başvurulmuştur. Manastırlar, insanları cezalandırma yeri değil muhafaza ve kontrol altında tutma yerleri olarak
kabul edilmiştir. Suçun mahiyetine göre suçlulara, taş ocaklarında ve madenlerde ömür boyu zorunlu çalışma ve
sürgün cezası verilmiştir. Adam öldürme gibi suçlarda ise sürgün, servete el koyma gibi cezalar da uygulanmıştır.
ORTAÖĞRETİM 14 TARİH- 9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ