Page 12 - Biyoloji 10 | Çalışma Kitabı-5
P. 12
Açık Uçlu Sorular
Aşağıda “MERCAN RESİFLERİ ve BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK” ile ilgili verilen metni okuyarak soruları
cevaplayınız.
MERCAN RESİFLERİ ve BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK
Mercan resifleri, tüm okyanuslarda, açık ve sığ sularda bulunan, omurgasız canlıların iskeletlerin-
den oluşan büyük su altı yapılardır. Mercanlar, tüm okyanuslarda bulunur. Mercan resifleri, canlı-
lar için hem beslenme hem de barınma alanıdır. Mercan resiflerinin oluşturduğu zenginlik, farklı
canlıların yaşamasına ve tür çeşitliliğinin artmasına olanak sağlar. Okyanustaki besin zincirleri için
azot ve diğer temel besin maddelerinin geri dönüşümüne de olanak sağlar. Yavru balıklar derin
denizlere inmeden önce resiflerde yaşarlar. 4000’den fazla balık türü için habitat sunar. Örneğin
Büyük Mercan Resifi (Great Barrier Reef), Avustralya Queensland Eyaleti sahilleri kıyısı boyunca
uzanan dünyanın en geniş mercan resifleri zinciri arasında kabul edilmektedir. Queensland Büyük
Mercan Kayalığı sahası içinde yaklaşık 400 mercan türü, 1500 balık türü ve 4000 yumuşakça türü
barınmaktadır.
Mercan resiflerinde olduğu gibi ekosistemlerde biyolojik çeşitliliği sağlayan en önemli faktör ge-
netik varyasyonlardır. Tüm canlıların sayısız özelliği gen adı verilen moleküllerle belirlenir. Mu-
tasyon, krossing over, döllenme ve kromozomların şansa bağlı dağılımı gibi faktörler canlıların
genetik yapısında yeni kombinasyonlara neden olur. Buna kalıtsal varyasyon adı verilir.
Kalıtsal varyasyonlar sürekli olarak değişen doğal seçilim baskıları altındadır. Bu baskılar doğal,
çevresel, eşeysel, gruba dayalı, baskılar olabilir. Bu faktörlerin etkisi altında, aynı türe ait bazı
bireylerin hayatta kalma şansı diğerlerine göre daha yüksektir. Böylece bu bireyler sahip oldukları
özellikleri gelecek nesillere aktarabilir. İşte bu seçilim baskısı altında popülasyon içerisindeki bazı
özelliklerin görülme sıklığının artmasına, kısaca canlının değişen çevresel koşullarda hayatta ka-
labilme yeteneğine adaptasyon adı verilir.
ORTAÖĞRETİM 12 BİYOLOJİ-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ