Page 18 - Coğrafya 10 | Çalışma Defterleri-5

CEVAP ANAHTARI

EŞLEŞTİRME

1. B 2. A 3. E 4. D 5. Ç 6. C

BOŞLUK DOLDURMA

1. Nüfus 2. Demografi 3. Nüfus Sayımı 4. Kadın 5. İsveç 6. De Facto 7. Erkek
8. Bağımlı 9. De Jure 10. Artış 11. Şehir 12. Kalkınma 13. Aritmetik 14. Gerçek
15. Aktif 16. Seyrek 17. Sanayi Devrimi 18. Yaşlı 19. Hizmet 20. Yoğun

ÇOKTAN SEÇMELİ

1. B 2. C 3. D 4. D 5. E 6. A 7. B

AÇIK UÇLU SORULAR

1. İnsani Gelişme Endeksi’nde gelir düzeyinin yanında sağlık ve bilgi de temel kıstas olarak görülür. Bu üç kıstasın bir ül-
kede yeterli derecede bulunması gelişmişlik için bir anahtardır. İnsani gelişme endeksi belirlenirken eğitim, sağlık, bireysel
özgürlük, yeterli beslenme, güvenlik, gelir düzeyi, okuryazarlık oranı vb. gibi birçok unsur dikkate alınır. Ekonomik olarak
gelişmiş ülkelerden bazılarında insani gelişme endeksi düşük olabilirken ekonomik olarak gelişmemiş ülkelerde yüksek
olabilir.
2. Doğuşta beklenen yaşam süreleri, ülkelerin sağlıktaki seviyeleri ile doğrudan ilişkili ve gelişmişliğin göstergelerinden
biridir. Genel olarak sağlık, eğitim, gelir düzeyi, yaşam seviyesi, beslenme koşulları yüksek olan ülkelerde doğuşta bekle-
nen yaşam süresi uzundur.
3. Orta ve Güney Afrika, Ortadoğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinin bazıları.
4. Haritalar incelendiğinde çok yüksek gelişme endeksine sahip alanlarda doğumda beklenen yaşam süresinin de uzun
olduğu görülmektedir. Çünkü insani gelişme endeksi genel yaşam koşullarını belirlediği için doğumda beklenen yaşam
süresinde de etkilidir.
5. Afrika Kıtas'ındaki ülkeler genellikle ekonomik gelişmişliğin istenen seviyelerde olmadığı ülkelerdir. Bu ülkelerde hâlâ
tarım toplumları daha yaygındır. Sağlık imkânlarının yetersizliği, yetersiz beslenme, gelir düzeyinin azlığı, yaşam standart-
larının düşüklüğü, eğitim ve teknolojik yetersizlikler gibi nedenlerle kıtada insani gelişme endeksi ve doğumda beklenen
yaşam süresi kısadır.
6. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) - Uluslararası Para Fonu (IMF) - Dünya Ticaret Örgütü (WTO) - Birleşmiş Milletler Eğitim,
Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) - Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) - Dünya Sağlık Örgütü (WHO) - Dünya
Meteoroloji Örgütü (WMO) - Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) - Dünya Bankası (WB) - Birleşmiş Milletler
Nüfus Fonu (UNFPA)

BECERİ TEMELLİ

1. Danimarka’da doğum oranları düşük, ortalama yaşam süresi uzun olduğu için nüfus yaşlanmaktadır. Yaşlanan nüfus;
emeklilik ve sağlık sistemine ayrılan bütçenin artmasına, nüfusun dinamizmini kaybetmesine, iş gücü ihtiyacının artmasına
ve ülkenin dışarıdan göç yoluyla iş gücü almak zorunda kalmasına neden olmaktadır.
2. Zimbabve’de doğum oranlarının yüksek olması çocuk ve genç nüfusun oranını artırır. Zimbabve’de yöneticiler çocuk
sağlığı, aşılanma ve eğitim konusunda önlemler almak ve yatırımlar yapmak zorundadır. Yine bu gençlerin ileride istihdam
edilebilmesi de devlet yöneticilerinin almak zorunda oldukları önlemlerdendir.
3. Nüfusa ait doğum ve ölüm oranları, ortalama insan ömrü gibi veriler bize ülkenin gelişmişliği hakkında bir fikir verebi-
lir. Bu verilerden yola çıkarak Danimarka’nın kentleşme ve okuryazar oranının,diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi yüksek
olduğunu söyleyebiliriz.
4. Bebek ölüm oranları, gelişmekte olan ancak sağlık yatırımları yetersiz ülkelerde daha fazladır. Nüfusa ait diğer göster-
gelerden yola çıkarak Zimbabve’de bebek ölüm oranlarının yüksek olduğunu söyleyebiliriz.
5. Özellikle gelişmiş bir ülke kategorisinde olan Danimarka’da ölüm oranlarının daha yüksek olduğunu görüyoruz. Dani-
marka’da ölüm oranlarının yüksek olmasının sebebi, yaşlı nüfusun oranının yüksek olmasından kaynaklanmaktadır. Zim-
babve’de ölüm oranlarının yüksek olmasında ise ortalama yaşam süresinin kısa olması ve bebek ölüm oranlarının yüksek
olması etkili olmuştur.

v ORTAÖĞRETİM
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 18 COĞRAFYA-10