Page 18 - İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük 12 | Çalışma Defteri-5

Açık Uçlu Sorular-2

Aşağıdaki soruları metinden yola çıkarak cevaplayınız.

YENİ TÜRK DEVLETİNİN DIŞ POLİTİKA İLKELERİ

Türk Kurtuluş Mücadelesi'nin temel amacı, tarih içindeki ömrünü tamamlayarak savaşla beraber yıkılan,
dağılan ve her taraftan istilaya uğrayıp Batı sömürgeciliğinin iştahına konu teşkil eden Osmanlı İmpara-
torluğunun enkazı ve yıkıntılarından Türk olan kısmı kurtarıp yepyeni ve millî bir devlet yaratmak oldu-
ğuna göre, Kurtuluş Mücadelesi'nin dış münasebetlerine de bu amacın egemen olması tabii idi. Atatürk'ün
deyimi ile, Millî Kurtuluş Mücadelesi'nin dış politikasının temel ilkesi "milletin dâhili ve harici istiklali" nin
tanıtılması ve "her milletin kendi mukadderatına kendisinin hâkim olması... hakkımızın bila kayd-ü şart
tanınması".

Millî Kurtuluş Mücadelesi her şeyden önce dışarıya, istilacılara yönelmiş bir hareket olduğu içindir ki, bu
mücadelenin teşkilatlanmasında ilk büyük adımı teşkil eden Erzurum Kongresi kararları da, Sivas Kongre-
si'nden farklı olarak, esas itibariyle, dışarıya, bütün dünyaya hitap etmiştir. Bu sebepledir ki, bu kararlar
Millî Mücadele diplomasinin de temel ilkeleri olmuştur. "Millî sınırlar dâhilinde bulunan bütün vatan par-
çalarının bütünlüğü", "birbirlerinden ayrılmazlığı", "Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı... Milletin
bir bütün olarak savunma ve karşı koyması", "Manda ve himaye (nin) kabul olunamaz" lığı, Millî Mücadele
sırasındaki dış münasebetlerde daima göz önünde tutulacak esas ilkeler olacaktır.

Türk dış politikası Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra (1923-1932 yılları arasında) Lozan’dan geriye kalan so-
runların çözümüne odaklanmıştır. Bu dönemde Musul meselesi, Düyunu Umumiye borçları, nüfus mübade-
lesi ve yabancı okullar sorunları ile uğraşılmıştır.

1932-1938 Dönemi'nde Türkiye’nin dış politikası “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” ilkesi doğrultusundaki barışçı
politika doğrultusunda şekillenmiştir. Bu dönemde yaklaşan Dünya Savaşı tehlikesine karşı hazırlık esaslı
bir politika izlenmiştir. Milletler Cemiyeti’ne üyelik, Balkan Antantı’nın kurulması, Montrö Boğazlar Sözleş-
mesi, Hatay meselesi ve Sadabat Paktı’nın kurulması gibi politikalar esas alınmıştır.

ORTAÖĞRETİM 18 T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK-12
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ