Page 8 - Biyoloji 11 | Çalışma Defteri 6
P. 8
Hatırlıyor muyum?
Glomerulus kılcalları ile doku kılcalları arasında bazı farklılıklar vardır. Glomeru- Hatırlıyorum
lus kılcallarında, yüksek kan basıncından dolayı sadece madde çıkışı olur. Buna 2 Puan
20 süzülme denir. Glomerulus kılcalları iki atardamar arasında yer alırken doku Kısmen Hatırlıyorum
kılcalları atardamar ve toplardamar arasında yer alır. Glomerulus kılcallarında 1 Puan
kan basıncı, doku kılcalındaki kan basıncının iki katıdır ve kılcal damar boyunca Hatırlamıyorum
sabittir. Doku kılcallarında ise kan basıncı kılcal boyunca azalır. 0 Puan
Böbrek; nefronlarda idrar oluşturma işlevini süzülme, geri emilim ve salgılama
olmak üzere üç aşamada gerçekleştirir. Hatırlıyorum
Süzülme, kan basıncı ve difüzyon etkisi ile kan plazmasındaki küçük molekül- 2 Puan
21 lerin pasif taşıma ile glomerulus kılcallarından Bowman kapsülüne geçmesidir. Kısmen Hatırlıyorum
İdrar oluşumu bu olayla başlar. Süzüntüde glikoz, amino asit, vitaminler, mine- 1 Puan
raller ve tuzlar, su, azotlu (üre, ürik asit, kreatin, NH ) atıklar bulunur. Sağlıklı bi- Hatırlamıyorum
3
reylerde kan hücreleri, büyük plazma proteinleri ve yağ molekülleri gibi büyük 0 Puan
moleküller Bowman kapsülüne geçemez.
Geri emilme, Bowman kapsülüne süzülmüş sıvı içerisinde yararlı maddele-
rin (su, glikoz, amino asit, vb.) vücudun ihtiyacını karşılamak için aktif taşıma Hatırlıyorum
2 Puan
veya pasif taşımayla nefron kanalında bulunan epitel hücreler tarafından geri
22 alınmasıdır. Geri emilen maddeler boşaltım tüplerini saran kılcallara geçer. Geri Kısmen Hatırlıyorum
emilme nefrondan kana doğrudur. Tüpün içinden akan sıvı ile tüpleri saran kıl- 1 Puan
Hatırlamıyorum
calların içinden akan kanın akış yönü birbirine terstir. Bu durum geri emilimi
0 Puan
arttırıcı yönde etki eder.
Bowman kapsülünden proksimal tübüle geçen süzüntüden su, üre, elektrolit-
Hatırlıyorum
ler, bikarbonat (HCO ) iyonları, tuz, glikoz ve bazı amino asitler gibi vücut için
3 2 Puan
yararlı maddeler geri emilerek kana geçer. Henle kulpunun inen kolunda suyun
23 geri emilimi sağlanırken çıkan kolunda yalnızca tuzlar geri emilir. Çünkü Henle Kısmen Hatırlıyorum
1 Puan
kulpunun çıkan kolu suya karşı geçirgen değildir. Distal tüpte bikarbonat (HCO )
3 Hatırlamıyorum
iyonlarının, tuzun ve suyun geri emilimi devam eder. Toplama kanalında su ve 0 Puan
çözünen maddelerin geri emilimi gerçekleşir.
ORTAÖĞRETİM 8 BİYOLOJİ-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ