Page 16 - Tarihı 10 | Çalışma Defteri-7

Açık Uçlu Sorular

Aşağıdaki soruları verilen metne göre cevaplayınız.

1547 TARİHLİ AHİTNAME-İ HÜMAYUN

AHİTNAME; Hükümdarların emriyle bazı devlet, zümre ve şahıslara özel haklar tanımak üzere düzenlenen belgedir.
Kanuni Sultan Süleyman tarafından Ferdinand’a verilen bu ahitname, beş yıl süreyle geçerli olacaktır. Bu antlaş-

maya göre Habsburglar, Macaristan’da kendi hâkimiyetleri altında bulunan yerler karşılığında Osmanlı Devleti’ne
her sene 30 bin altın gönderecektir. Bunun yanında Macaristan’da Osmanlı hâkimiyetinde bulunan kaleler; bunlara
bağlı köyler, bağlar, bahçeler ve içerisinde yaşayan halk Osmanlı askerinin kontrolünde kalacaktır. Macaristan’da
Osmanlı’ya ait bulunan yerlerin reayası, Osmanlı yönetimine geçmezse bunlara karşılık her yıl Osmanlı hazinesine bin

altın verilmesi kararlaştırılmıştır. Antlaşmaya göre her iki tarafın tüccarları kendilerinden istenilen vergiyi verdikten
sonra güvenli bir şekilde ticaret yapabilecektir. Bu ahitnamede Eflâk, Boğdan ve Erdel’in Osmanlı topraklarına dâhil
olduğu belirtilmiştir. Budin, Osmanlı’ya bağlı bir beylerbeylik hâline getirilecek ve buradaki reayadan her kim olursa
olsun karşı tarafa kaçarsa geri Osmanlı'ya iade edilecektir. Ahitnamede denizlerdeki durum da belirtilmiş ve “Şarlken

tarafından hiçbir şekilde Osmanlı topraklarına ve Kuzey Afrika sahillerine saldırı girişiminde bulunulmayacaktır.”
şeklinde bir madde eklenmiştir. Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında yapılan ilk resmî antlaşma olan 1533 tarihli
antlaşma yazıya geçirilmediği için 1547 tarihli bu ahitname, Avusturya tarafına Osmanlı sultanları tarafından verilen
ve yazıya geçen ilk ahitname-i hümâyun olmuştur.

Uğur Kurtaran, Osmanlı Avusturya Diplomatik İlişkileri, s.50-53’ten düzenlenmiştir.

1. Ahitname nedir? Kısaca açıklayınız.

........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................

2. 1547 Tarihli ahitname-i Hümâyun’un da karşılıklılık ilkesi gözetilmiş midir?
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................

3. 1547 Tarihli ahitname-i Hümâyun’un geçerliliği sınırsız mıdır?
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................

ORTAÖĞRETİM 16 TARİH-10
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ