Page 18 - Coğrafyaı 9 | Çalışma Defteri-7
P. 18
CEVAP ANAHTARI
EŞLEŞTİRME
1. Ç - c 2. C - a 3. A - b 4. B - ç
BOŞLUK DOLDURMA
1. Metropol 2. Verimli 3. Yerleşme 4. Kutup 5. Olumsuz 6. Dairesel
7. Toplu 8. Taşra 9. Kuzey 10. Dağlık 11. Akarsu 12. Ormanlık
13. Göç 14. Kır 15. Çizgisel 16. Ulaşım 17. Dağınık 18. Ekvator
ÇOKTAN SEÇMELİ
1. D 2. A 3. C 4. A 5. E 6. A 7. C 8. B
AÇIK UÇLU SORULAR
1. Yerleşim yeri seçerken o alanın iklimine, yer şekillerine, su kaynaklarına, ulaşım olanaklarına, toprak yapısına, ekonomik
imkânlarına vb. dikkat edilmektedir. Bu unsurların elverişli olduğu alanlar yerleşim yeri olarak seçilmektedir. İlk yerleşmelerde
de günümüz yerleşmelerinde de benzer etkenler dikkat çekmektedir. Günümüzde teknolojinin gelişimi ile birlikte yerleşmeyi
sınırlandırıcı etkenler geçmiş dönemlere göre daha da azaltılmıştır.
2. Günümüz yoğun nüfuslu alanlarına İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Konya doğuda ise Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Van
gibi illeri örnek verebiliriz. İlk yerleşim alanları ise Yarımburgaz, İstanbul’da; Limantepe, İzmir’de; Öküzini ve Karain, Antalya’da;
Çatalhöyük, Konya’da; Arslantepe, Malatya’da; Göbeklitepe, Şanlıurfa’da bulunmaktadır. Yani tarihteki yerleşim yerleri ile günü-
müz yoğun nüfuslu alanları paralellik göstermektedir. Bu paralelliği etkileyen unsurlar bu merkezlerin iklimi, ulaşım imkânları,
yer şekilleri, toprak yapısı, su kaynaklarına erişimi gibi imkânlardır.
3. İstanbul ve Çanakkale kentlerinin benzer özelliklerini incelediğimizde; iklim koşullarının, yer şekillerinin, bir boğaza sahip
olmalarının benzer olduğunu söyleyebiliriz. İstanbul’un çok yoğun nüfusa sahip olmasına sebep olan temel unsur göçlerdir. Ku-
rulu olan sanayisi ve hizmet sektörü ile oluşturduğu iş olanakları İstanbul'a yoğun göçe neden olmaktadır. Sanayi ve hizmet
sektörünün İstanbul’da toplanmasını sağlayan unsur da ulaşım olanaklarıdır. Çanakkale’de İstanbul ile benzer koşullar sahiptir
fakat Çanakkale’nin Anadolu’ya olan hinterlandı dardır. Çünkü kent merkezinden itibaren güneye doğru uzanan dağlar ulaşımı
zorlaştırmaktadır. Çanakkale’nin doğusunda bulunan Bursa ise bölgenin diğer bir çekim merkezidir. Yapımı tamamlanan 1915
Çanakkale Köprüsü bölgenin ulaşım olanaklarını geliştirecek ve bölgenin kalkınmasını hızlandıracaktır.
4. Alan Yerleşmelerin Sınırlı Olmasının Nedenleri
Erzurum Kars Platosu Yer şekillerinin engebeli olması, karasal ve soğuk iklim şartları
Taşeli Platosu Yer şekillerinin engebeli olması ve ulaşım imkânlarının kısıtlılığı
Tuz Gölü çevresi Yağış azlığı, karasal ve kurak iklim şartları
Yıldız Dağları Yer şekillerinin engebeli olması ve ulaşım imkânlarının kısıtlılığı
Bayburt Yer şekillerinin engebeli olması ve ulaşım imkânlarının kısıtlılığı
BECERİ TEMELLİ
1. Büyükşehirlerde yer alan köy ve kasabalar mahallelere dö- 4.
nüştürülmüştür.
2. Büyükşehir belediyesine sahip olan illerde büyükşehir bele-
diyesinin hizmet alanı tüm il sınırlarıdır. Büyükşehir statüsünde
olmayan illerde il belediyesinin hizmet sınırı sadece il merkezi-
dir. Ayrıca bu illerde köy ve kasaba yerleşmelerine rastlanırken
büyükşehirlerde bu idari birimler kaldırılmıştır.
3. ü Eskişehir’de köy yerleşmesi yoktur.
ü Kocaeli büyükşehirdir.
x Gümüşhane’de mahalle yoktur.
ü İller en büyük idari yerleşmelerdir.
x 2012 yılından sonra köy sayısı artmıştır.
x Mahalleler en küçük idari birimlerdir.
5.
ORTAÖĞRETİM 18 COĞRAFYA-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ