Page 27 - Tarihı 9 | Çalışma Defteri-7
P. 27
CEVAP ANAHTARI
EŞLEŞTİRME-I BOŞLUK DOLDURMA ÇOKTAN SEÇMELİ
1. C 1. Ümeyyeoğulları 10. Mansur / Mehdi 1. D 11. A 21. B
2. Ç 2. Muaviye 11. Harun Reşid 2. A 12. C 22. C
3. D 3. Hz. Hüseyin 12. İdrisiler / Ağlebiler 3. E 13. C
4. B
4. Tarık bin Ziyad 13. Samaniler /Tahiriler 4. C 14. D
5. A
5. Şam 14. Hülagü / Abbasi
5. C 15. A
6. İspanya 15. Mu'tasım / Samarra
6. C 16. B
7. Kurtuba Camisi 16. Abbas bin
Abdülmuttalib 7. D 17. A
8. İstanbul
17. Ahmed b. Tolun /
9. Bağdat Humâreveyh 8. A 18. D
18. Selahaddin Eyyubi 9. B 19. C
10. E 20. A
AÇIK UÇLU
1. İslam tarihinde medreselerin yanında mescit, ribat, tekke ve zaviyeler de eğitimde önemli bir yere sahip olan eği-
tim öğretim kurumlarıdır.
2. İslam Tarihinde mescitler ve camiler ibadet mekanları olma yanında eğitim öğretim kurumları olarak da hizmet
vermişlerdir. Hz. Muhammed Dönemi’nde Medine’de açılan ilk mescitle birlikte, mescitler İslam tarihinde eğitim öğ-
retim merkezi hâline dönüşmüş, daha sonraki dönemlerde de eğitim öğretim merkezi olmaya devam etmiştir. Ancak
zamanla öğrenci sayıları artıp ders programları genişleyince, mescitler eğitim öğretim alanında yetersiz kalmıştır.
Özellikle kelam ve diğer bilim dallarının karşılıklı tartışma esasına dayanması sonucunda oluşan eğitim tarzı, mescit-
lerin sessizliğini bozmuş, bu nedenle de eğitim öğretim işleri mescit ve camilerden medreselere geçmiştir. Medrese-
lerin açılmasına rağmen mescit ve camilerde kısmen eğitim öğretim faaliyetleri devam etmiştir.
3. Kervansarayların ilk örneği olan ribatlar, büyük merkezlerde sadece savaşçılar için yapılmışken daha sonraki dö-
nemlerde İslam ilimleri ile uğraşan gençlere de kapılarını açmıştır. Ribatlarda kalan bu öğrenciler, din ilimlerine ait
konularda kendilerini geliştirirken ihtiyaç hâlinde şehrin savunmasında askerî bir kuvvet olarak da kullanılmıştır.
4. Ribatların yanında varlıklarını sürdüren tekke ve zaviyeler ibadet, eğitim, ziyaret, barınma, beslenme ve temiz-
lenme gibi ihtiyaçların karşılanmasını sağlamıştır. Tekke ve zaviyelerdeki eğitim sisteminde, medreselerde olduğu
gibi öğrencinin davranışlarını değiştirerek onları olgunlaştırma amaçlanmıştır.
5. Daha çok yaparak ve yaşayarak öğrenme yöntemi uygulanan tekke ve zaviyelerde, derviş ile şeyhi arasında bire-
bir eğitim anlayışı uygulanmaktaydı. Tekke ve zaviyelerde verilen eğitim, İslam dininin yayılmasında ve Anadolu’ya
yapılan Türk göçleri sonucu yaşanan toplumsal sorunların giderilmesinde önemli rol oynamıştır.
6. Selçuklularda astronomi rasathanelerde öğretiliyordu. İlk Türk İslam devletlerinde kıblenin yönü ve ibadet sa-
atlerinin düzenlenmesi açısından astronomi bilimine ayrı bir önem verilmiştir. Melikşah Dönemi’nde kurulan rasat-
hanede ünlü astronom ve matematikçi Ömer Hayyam çalışmalar yapmış, bu çalışmalar sonucunda Celalî Takvimi
oluşturulmuştur. Celalî Takvimi, bugün kullandığımız Gregoryen (Gıragoryen) takviminden daha dakiktir. Gregoryan
Takvimi her 3300 yılda bir gün hata yaptığı hâlde, Celalî Takvimi 5000 yılda bir günlük hata yapmaktadır.
MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 27 TARİH-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ