Page 24 - Kimya 11 | Çalışma Defteri -8
P. 24
Beceri Temelli - III
EKOSİSTEM İÇİN TAMPON ÇÖZELTİLERİN ÖNEMİ
Yönerge : Soruları aşağıdaki paragrafa göre cevaplayınız.
Suda yaşayan canlıların yaşama ortamları için suyun pH değeri çok
önemlidir. Balıklar ve bitkiler milyonlarca yıl içinde belirli su koşullarına
adapte olmuştur ve farklı ortamlarda hayatta kalamazlar. Çevresel
faktörler ve asit yağmurları canlıların yaşam alanlarının pH değerlerini
düşürürse bu onların yaşamlarını tehdit eden bir durum oluşturur. Ama
ani pH değişimlerine karşı onları koruyan bir faktör vardır. O da suda
bulunan bazı iyonların tamponlama etkisi. Sert suların içeriğinde bulunan
karbonat ve bikarbonat iyonları, suya bazik tampon özelliği verir.
Sudaki bazik tampon çözeltilerinin miktarı, suyun "alkalinitesi" olarak adlandırılır. Asit yağmuru şeklinde asidik su
eklenmesinden dolayı belirli bir su kütlesinin pH değeri düştüğünde çözünmüş CaCO₃ gibi bazik tampon çözeltiler,
asidik su ile reaksiyona girer. Bu şekilde, suda yaşayan türlerin hayatta kalması için gerekli olan suyun pH değeri
korunur. Aksi takdirde düşük pH, balıkların solungaçlarına, dış iskeletine ve yüzgeçlerine fiziksel zarar verebilir.
A) Musluklarımızdan akan suyun içinde de tamponlama özelliğine sahip iyonlar var mıdır? Açıklayınız.
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................................................
B) Akvaryumların içine damıtılmış su koymak, balıkların yaşam ortamları için uygun mudur? Açıklayınız.
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
C) Gıda katkı maddelerinde, boya endüstrisinde, ilaç sanayinde, şampuanlarda tampon çözeltiler kullanılmaktadır.
Bu alanlarda tampon çözelti kullanmanın neden gerekli olduğunu açıklayınız.
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
Ç) Başka hangi endüstriyel ürünlerde tampon çözelti kullanmak gerekli olabilir? Beyin fırtınası yapınız.
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................
ORTAÖĞRETİM 24 KİMYA-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ