Page 32 - Kimya 11 | Çalışma Defteri -8

CEVAP ANAHTARI

BECERİ TEMELLİ

4.

A) CaCO₃ tuzunun sudaki çözünürlüğü ekzotermiktir. Sıcaklık arttığında CaCO₃ ün çözünürlüğü azalır. Su ısıtıcı, kettle,
çaydanlık ve çamaşır makinesinde ısıtılan sudaki CaCO₃ daha fazla çöker.

B) Kalker ve mermer gibi kayaçların bünyesindeki sulara, yağışların etkisiyle atmosferden ya da diğer kaynaklardan gelen
karbondioksit, karbonik asit oluşturarak suyun eritici özelliğini artırır.

H₂O(s) + CO₂(g) → H₂CO₃(suda)
Karbonik asitli bu sular, kayaçları kat ederken onlardan bol oranda kalsiyum karbonatı çözerek bünyesine alır ve kalsi-
yum bikarbonatça (Ca(HCO₃)₂) yoğun hale gelir.
H₂CO₃(suda) + CaCO₃(k) → Ca(HCO₃)₂(suda)

Kalsiyum bikarbonatça zengin sular, yeryüzüne ulaştıklarında, değişen sıcaklık ve basınç koşullarına bağlı olarak,
bünyelerindeki karbondioksit buharlaşarak atmosfere karışır ve ikincil kalsiyum karbonat çökelimi gerçekleşir. Karasal
ortamda ikincil çökelimin ürünü olan bu oluşum travertenleri meydana getirir. Bu olayın tekrarı ile de travertenler üst
üstte birikerek kalınlıkları artar.

Ca(HCO₃)₂(suda) → CaCO₃(k) + H₂O(s) + CO₂(g)

C) CaCO₃(k) Ca²⁺(suda) + CO₃²-

X M X M X M
K = [Ca²⁺][CO₃²-] 2,5.10¯⁹ = X²
çç
X = 5.10-⁵ M

ORTAÖĞRETİM 32 KİMYA-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ