Page 27 - Fizik 9 | Çalışma Defteri -8
P. 27
Beceri Temelli - 1
BİR PORSİYON ELEKTRON?
Tribology (Triboloji), sürtünme bilimi anlamına gelmektedir. Triboelektrik ise sürtünme ile elektrik
elde etme yöntemlerinden biridir. Triboelektrik nanojeneratörde iki farklı materyal tabakası kullanı-
lır. Bunlardan biri elektron alan (pozitif elektriksel etki), diğeri de elektron veren (negatif elektriksel
etki) materyallerdir. Bu iki tür materyal birbiriyle temas ettikleri zaman, sürtünmenin de etkisiyle
elektronlar bir materyalden diğerine akarak elektrik akımını oluşturur. Elektron alan ve elektron ve-
ren materyaller genellikle çok pahalı olmayan maddelerdir. Triboelektrik nanojeneratör gelecekte
sensörler ve akıllı telefonlar gibi mobil aletlerin enerjisini karşılayacak yeni bir metot olarak görül-
mektedir. Bazı materyallerin elektriksel etkisi ile ilgili bilgiler tabloda verilmiştir.
MATERYAL ELEKTRİKSEL ETKİSİ MATERYAL ELEKTRİKSEL ETKİSİ
(Pozitif etki göstergesi) (Negatif etki göstergesi)
İnsan elleri (özellikle nemliyse) ++++++++++++++++ Ahşap -
Cam ++++++++++++++ Sert kauçuk ----
İnsan saçı +++++++++++ Streç film -------
Naylon ++++++++ Silikon ----------
Yün kürk +++++ Teflon --------------
Triboelektrik nanojeneratör yapımında kullanılan materyallerin elektriksel etkileri zıt ve birbirinden ne kadar uzaksa
birbirleri arasındaki yük etkileşimi de o kadar büyük olur.
1. MATERYALLER Sert kauçuk Streç film Silikon Teflon
Cam A
İnsan saçı B
Naylon C
Yün kürk D
Tabloda eşleştirilen materyaller sırasıyla A, B, C ve D harfleri ile temsil edilmiştir. Materyaller arasında elektriksel
etkileşim düşünüldüğünde A-B-C-D çiftlerinin elektriksel etkileşimleri büyükten küçüğe nasıl sıralanır?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................................
2. El teması ile şarj edilebilen mobil bir cihaz yapacak olsaydınız mobil cihazın temas bölgesinde yukarıdaki tabloda
sıralanan hangi materyali kullanırdınız? Gerekçesi ile belirtiniz?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................................
3. El teması ile şarj edilebilen bir cep telefonumuzun olması ne gibi avantajlar sağlayabilir? Bu konudaki düşüncele-
rinizi belirtiniz.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................................
4. Triboelektrik nanojeneratörler ile başka hangi teknolojik araçların çalışması hayatımızı kolaylaştırırdı? Örnekler
veriniz.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………..................................................................
MATEMATİK-11
ORTAÖĞRETİM 27 FİZİK-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ