Page 16 - Kimya 9 | Çalışma Defteri -8

Beceri Temelli - I

1. Yönerge: Aşağıdaki metni okuyarak görseli ve tabloyu inceleyiniz.

Sertlik, su içinde çözünmüş (2+) değerlikli iyonların; Ca²⁺, Mg²⁺, Sr²⁺, Fe²⁺ ve Mn²⁺ derişimlerinin sonucudur. Suda
bulunan HCO₃-, SO₄²- , Cl- , NO₃- , SiO₃²- , CO₃²- anyonlarının bu katyonlarla oluşturdukları tuzlar, sulardaki sertliği
oluşturur. Bu iyonların tuzlarını çözünmüş olarak bulunduran sular, sert sular olarak adlandırılmaktadır. Ancak Ca²⁺
ve Mg²⁺ dışındaki katyonlar doğal sularda çok az bulunduğundan sertliğe fazla katkıda bulunmamaktadır. Bu yüzden
toplam sertlik Ca²⁺ ve Mg²⁺ iyonu konsantrasyonlarının toplamı olarak tanımlanmakta ve mg CaCO₃/1 L olarak ifade
edilmektedir. Başka bir ifadeyle suların sertliği 100 mL (veya 1 L) suda kalsiyum oksit veya karbonatlarının miktarı ölçü
alınarak miliekivalan veya sertlik derecesi (SD) birimi ile ifade edilir. Suların mg CaCO₃/1 L olarak sertlik sınıflandırılması
Tablo I’de gösterilmiştir.

Sulardaki sertlik, suyun toprak ve kaya oluşumları ile teması sonucu meydana gelir. Yağmur suları çözünmüş hâlde
atmosfer gazlarını içerebileceğinden pH değeri düşebilir. Yere düştüğünde de toprak ve kayalardaki bazı bileşenleri
çözer.
Fakat pH değeri 7 civarında olan yağmur suyu, doğal sularda çok miktarda bulunan sertlik kaynağı maddelerin hepsini
çözüp taşımaya yeterli değildir.

(Boysan, F , Şengörür, B . (2009). Su Sertliğinin İnsan Sağlığı İçin Önemi. Sakarya University Journal of Science , 13(1), 7-10.
düzenlendi)

Tablo 1

mgCaCo₃/1 Litre Sertlik Derecesi

0 - 75 Yumuşak

75 - 150 Orta sert

150 - 300 Sert

300 ve üzeri Çok sert

ORTAÖĞRETİM 16 KİMYA-9
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ