Page 102 - DEFTERİM BİYOLOJİ 10
P. 102
7. Karıncalarda, döllenmiş yumurtalardan oluşan 9. Karanlıkta yetiştirilen mısır fidelerinde klorofil pig-
larvaların farklı beslenmelerine bağlı olarak kraliçe mentinin oluşmadığı bilinmektedir. Bu şekilde yetiş-
ya da işçi bireyler gelişir. tirilen fideler ışığa çıkarıldığında, aynı koşullarda, bir
grubunun yeşil renk aldığı, ikinci grubunun ise yeşil
Yukarıdaki olay, türlerin bireyleri arasındaki
renk alamayarak bir süre sonra öldüğü görülmüştür.
farklılaşmalara neden olan bir duruma örnektir.
Bu olay aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?
Aşağıdakilerden hangisi aynı duruma ait bir örnek
değildir?
A) İkinci gruptakilerin ışık koşulunun değişkenliğine
A) İstiridyelerin, yapıştığı yere bağlı olarak değişik dayanıksız olması
kabuk şekilleri kazanması
B) Bitkilerde klorofil sentezinin yalnızca ışık faktö-
B) Bir ortamda, bir tek bireyden üreyen terliksi ründen etkilenmesi
hayvanların boylarının birbirinden farklı olması
C) Klorofil sentezinin kalıtım ve çevre faktörleriyle
C) Çuha çiçeğinin düşük sıcaklıkta yetiştirildiğinde kontrol edilmesi
kırmızı, yüksek sıcaklıkta yetiştirildiğinde ise
D) Işık dışındaki çevresel faktörlerin de klorofil
beyaz olması
sentezinde etkili olabilmesi
D) Düşük sıcaklıkta yetiştirilen sirke sineklerinde
E) Klorofil oluşmasını yalnızca genlerin kontrol etmesi
yavruların düz kanatlı, yüksek sıcaklıkta yetişti-
rilenlerde ise kıvrık kanatlı olması (1987 ÖSS)
E) Bukalemunun üzerinde bulunduğu yerin rengine
göre renk değiştirmesi 10. Aynı türün bireyleri arasında görülen farklılıklar
(1993 ÖSS) iki biçimde olabilir. Bunlardan modifikasyon, çevre
koşullarının etkisiyle ortaya çıkar ve kalıtsal değildir.
Varyasyon ise bireylerin kalıtsal yapısındaki farklı-
lıklardan kaynaklanır.
8. Canlıların tüm özelliklerinin genlerle kontrol
edildiği ve her genin bir özellikten sorumlu olduğu Buna göre, modifikasyon ve varyasyonla ilgili,
bilinmektedir. 1. Bütünüyle siyah renkli bir dişi kedinin bir
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi “Kromozomlar seferde doğan üç yavrusundan birinin beyaz, bi-
birden fazla gen taşır.” hipotezine bir kanıt rinin gri, birinin de siyah-beyaz benekli olması
olabilir? 2. Doğduklardında birbirinden ayrılarak farklı
ortamlarda yetiştirilen tek yumurta ikizlerinin,
A) Eşey hücrelerinde, genelde, türe özgü kromozom boylarının farklı olması
sayısının yarısı kadar kromozom bulunur. 3. Bir çuhaçiçeği türünün 30 °C tan düşük sıcak-
lıkta gelişmesi durumunda, çiçeklerin kırmızı
B) Bir kromozom üzerinde bulunan bir genin aleli
renkli; 30 °C tan yüksek sıcaklıkta gelişmesi
(eşi), o kromozomun homologunda (eşinde) yer
durumunda ise beyaz renkli olması
alır.
4. Renklenmeleri (pigmentasyonu) normal olan
C) Bazı canlılarda, türe özgü sayıdan daha fazla ana-babadan, albino özellikte çocuğun olması
kromozom bulunur.
örnekleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak
D) Eşey kromozomlarında eşeysel özelliklerden baş- gruplandırılmıştır?
ka özellikler de taşınır.
Modifikasyon Varyasyon
E) Döllenme sonucu oluşan zigotta, alel (eş) gen-
A) 3 1, 2, 4
ler bir araya gelir.
B) 1, 4 2, 3
(1997 ÖSS)
C) 2, 3 1, 4
D) 2, 4 1, 3
E) 1, 2, 3 4
(2002 ÖSS)
102
