Page 71 - Defterim- Coğrafya 10
P. 71
SU KAYNAKLARI
Notlarım
3. Türkiye’nin Akarsuları
Türkiye özelliği ve büyüklüğü farklı olan birçok akarsuya ev sahipliği yapmaktadır. Bu
akarsulardan bazıları komşu ülkelerde de devam ettiği için uluslararası nitelik taşır.
18. ETKİNLİK
Aşağıdaki tabloda Türkiye’deki akarsuların genel özellikleri ve bu özelliklerin
nedenleri de numaralarla verilmiştir. Akarsuların genel özelliklerini tablodaki
numaralarla örnekteki gibi eşleştiriniz.
Etkili Olan
Özelliği No Nedeni
Neden/Nedenler
Bilgi Kutusu
Sık bir akarsu ağına Türkiye’deki
1, 2 sahiptir.Akarsuların 1 Ülkenin yarımada olması
akarsular yağmur,
boyları kısadır
kar-buz, kaynak
ve göl sularıyla
Yatak eğimleri fazla, akış
2 Dağların uzanış yönü
hızları yüksektir. beslenmektedir.
Ayrıca Fırat,
Toroslar ve Karadeniz Dicle, Kızılırmak,
dağlarında boğaz vadilere 3 Ülkenin yağış rejimi
Yeşilırmak, Sakarya
rastlanılır.
gibi bazı büyük
İlkbahar ve yaz akarsuların ise farklı
başlarında debileri artar. 4 Kar erimeleri kolları birbirinden
Rejimleri düzensizdir. farklı beslenme
özelliğine sahip
Ülkenin yüksek ve genç jeolojik olduğundan
Delta ovası oluştururlar. 5
yapıda olması
karma rejimli
akarsular olarak
Rafting gibi su sporlarına
6 Bol alüvyon taşırlar. isimlendirilir.
elverişlidirler.
Enerji potansiyeli
Denge profiline
yüksektir. Taşımacılık 7
ulaşmamışlardır.
yapılamaz.
ÖSYM NE SORDU?
Türkiye’de akarsular saniyede akıttıkları toplam su miktarı bakımından fazla zengin
sayılmaz. Ancak enerji potansiyeli bakımından oldukça zengindir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olabilir?
A) Akarsu yataklarında eğimin fazla olduğuna
B) Akarsu havzalarının geniş olduğuna
C) Akarsuların kar suyu ile beslendiğine
D) Akarsu rejimlerinin düzensizliğine
E) Akarsuların sık yatak değiştirdiğine
1985 / ÖYS
Çözüm:
Türkiye’de akarsuların yatak eğimi fazla olduğu için enerji potansiyeli yüksektir.
CEVAP A
69