Page 12 - Defterim - Felsefe 10

FELSEFENİN ANLAMI

Düşünmenin Önemi ve Gerekliliği
Düşünme; duyum, algı, dikkat gibi zihinsel fonksiyonlardan yararlanarak birtakım
soyutlamalara ulaşmayı, onları yorumlamayı, sınıflandırmayı ve kavram oluşturmayı,
problem çözmeyi, analiz yapmayı ve sentezlere ulaşmayı mümkün kılan çok yönlü ve
karmaşık zihinsel bir etkinliktir.
Düşünmenin çok yönlü ve karmaşık yapısı; önceleri insanın doğada hayatta kalmasını
sonrasında ise koşulların etkisiyle felsefe, bilim, sanat ve teknik üretmesini sağlamıştır.
İnsana özgü düşünmenin somut, soyut, eleştirel, analitik, yaratıcı, yansıtıcı vb. biçimleri
vardır.

Soru Köşesi Düşünme doğuştan gelen bazı yatkınlıklara dayalı olmasına karşın, öğrenmeyle ge-
lişen bir etkinliktir. Bu açıdan, büyük düşünürler de dâhil, herkes “düşünme öğren-
cisi” sayılabilir. Düşünmek bir borçlanmayı da beraberinde getirir. Düşünme süre-
cinde borcumuzu “yanlış”la öder, karşılığında “doğru”yu alırız. İnsanoğlu yanlış
yapmaktan kurtulamayacağına göre, bu süreç asla bitmez. Her seferinde bilginin
kristal kalesini yıkar, sonra yeniden daha yükseğini kurmaya başlarız.
Bu parçada, düşünmeyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?
A) Kesin bilgiye ulaşmanın en etkili yöntemi olduğu
B) Yapılan hatalardan alınan derslerle sürekli geliştiği
C) Soyut verilerden yola çıkarak somut sonuçlara ulaşma çabasından kaynaklandığı
D) Yalnızca özgür ve bağımsız bir ortamda gelişebileceği
E) Bütün soruların cevaplanabileceği varsayımına dayandığı
(2002-ÖSS)

Çözüm Paragrafta düşünmenin dinamik yapısından bahsedilmektedir. Düşüncenin gelişimi

yapılan hatalardan alınan derslerle sürekli gelişecektir. İnsan düşüncesi yanlışlar
yaparak doğruya yönelik bir yükseliş gösterecektir.
Cevap: B

Marcus Aurelius (Markus Oreylus)

Epiktetos (Epiktitos)

Düşüncenin ne olduğu ve hangi kaynaktan çıktığı konusunda tartışmalar hep ol-
muştur; ama düşüncenin önemi konusunda bir fikir birliğinin bulunduğu kesindir.
Bunu, antik dünyanın konumları birbirinden tamamen farklı iki filozofunda açık-
lıkla görmek mümkündür. Roma’da imparatorluk yapmış olan ünlü Marcus Au-
relius (MS 121-180) “Mutluluğunuz düşüncelerinize bağlıdır.” demişti. Sonradan
azat edilmiş bir köle olan Epiktetos (MS 55-130) ise “İnsanlar olaylar yüzünden
değil, o olaylar hakkındaki düşünceleri yüzünden rahatsız olur.” diyordu.
Ahmet Cevizci, Felsefeye Giriş
(Aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

10