Page 231 - Defterim - Felsefe 10
P. 231

Hak, Adalet ve Özgürlük Problemi
          Bireylerin bir toplum içinde huzur ve barış içinde yaşayabilmeleri için hak ve özgürlüklerin
          devlet tarafından güvence altına alınması ve adaletin hukuk kuralları tarafından sağlanması
          gerekmektedir.  Bundan  dolayı  siyaset  felsefesinin  sorguladığı  kavramların  başında  hak,
          adalet ve özgürlük kavramları gelmektedir.

                                                     HAK
            Hukuk tarafından kişilere tanınan ve korunmasını istemek hususunda kişilerin yetkili
              kıldıkları çıkardır. Bireylerin salt insan olmaları bakımından sahip oldukları insan
                            hakları devlet tarafından güvence altına alınmaktadır.
                   Kişisel Haklar                Toplumsal ve                 Siyasal Haklar
                   Yaşama hakkı,                   Ekonomik              Seçme, seçilme ve siyasal
                   kişi güvenliği,
                                                    Haklar                 etkinliklerde bulunma
                   özel yaşamın               Ailenin korunması,         hakkı, siyasi parti kurma,
                   gizliliği, konut         eğitim-öğretim hakkı,          partilere üye olma ve
                dokunulmazlığı, din           çalışma ve sözleşme           partilerden ayrılma
                ve vicdan özgürlüğü,           özgürlüğü, sağlık         hakkı, kamu hizmetinden
                    haberleşme               hakkı, sosyal güvenlik     yararlanma hakkı, dilekçe
                özgürlüğü, düşünce
                                                hakkı, barınma              hakkı, vatandaşlık
               ve ifade özgürlüğü vb.
                                                   hakkı vb.                     hakkı vb.




                                                   ADALET
                Hak edene hak ettiğinin verilmesi, hakkı gözetme, hak ve hukuka uygunluktur.



                 İlk Çağ’da Adalet           Orta Çağ’da Adalet            Günümüzde Adalet
             Adalet Sokrates, Platon           Adaletin devletin              Adalet, hukuk
             ve Aristoteles tarafından         temelinde olduğu           devletlerinde bağımsız
               erdem olarak kabul           düşüncesi Orta Çağ’da       mahkemeler tarafından,
              edilmiş ve bu filozoflar        Hz. Ömer “Adalet            ceza hak edene ceza,
                adaletin siyaset ve           mülkün temelidir.”             berat hak edene
               ahlak ile birlikte ele      sözü ile ifade edilmiştir.      ise berat hükmü ile
               alınması gerektiğini                                          sağlanmaktadır.
                 savunmuşlardır.





                                                 ÖZGÜRLÜK
             İnsanların herhangi bir zorlamaya ya da kısıtlamaya bağlı olmaksızın düşünme veya
                                            davranma durumudur.


                        İrade Özgürlüğü                               Siyasal Özgürlük
                 İnsan bireysel bir varlık olarak            İnsan toplumsal bir varlık olarak
                    dikkate alındığında irade                    dikkate alındığında siyasal
                     özgürlüğü ifade edilir.                    özgürlük olarak ifade edilir.
               İnsanın bir çok seçenek arasından              İnsana dışarıdan gelen herhangi
                   bir seçimde bulunmasıdır.                    bir baskının olmaması ve bu
                                                                bağlamda haklarını özgürce
                                                                       kullanmasıdır.



                                                                                                                        229
   226   227   228   229   230   231   232   233   234   235   236