Page 161 - DEFTERİM TARİH 10
P. 161
ANADOLU’NUN KANDİLLERİ
Bilgi Havuzu
Mutasavvıf, Ahmet Yesevî ilk Türk mutasavvıflarındandır. “Divân-ı
tasavvufi hayat Hikmet” adlı eserinde Allah aşkı ve peygamber sevgisini
tarzını benimse- konu edinen şiirler yer almaktadır. Öğretisinde Kur’an
yen ve bu yolla ve hadis hükümlerini esas almış, insanın ancak kendini
Hakk’ın yakınlı- tanıyarak Allah’a ulaşabileceği düşüncesini savunmuş-
ğını kazanmaya tur. Yesevî’ye göre insan temiz kalple ve güzel ahlakla
çalışan kişidir. hareket etmelidir. İslam değerlerini Türk kültürünün
değerleri ile kaynaştıran Yesevî öğretisi, özellikle boz- Ahmet Yesevî
kırlarda yaşayan Türk boylarının İslamiyet´i benimse- (Temsilî)
mesini kolaylaştırmış ve pek çok büyük Türk mutasav-
vıfını etkilemiştir.
Özlü Söz
“Ya olduğun gibi Mevlânâ Celâleddîn-i Rumî’nin öğretisinde varlıkta bir-
görün ya görün- lik (vahdet-i vücûd) esastır. Mevlânâ, kimseyi ve hiçbir
düğün gibi ol.” şeyi birbirinden ayrı görmez ve her şeyin Allah’ın te-
Mevlânâ cellisi olduğuna inanır. “İnsan yaratılmışların en şeref-
lisidir.” düsturuyla her dilden, her dinden, her renkten
insanı kucaklayan sevgi, barış, kardeşlik ve hoşgörünün
sembolü Mevlânâ’nın “Mesnevi” adlı eseri dünyanın en
Mevlânâ
çok okunan kitapları arasındadır.
(Temsilî)
Özlü Söz
“Gelin tanış olalım
İşi kolay kılalım Yunus Emre bütün insanlığı ilahi aşk, kardeşlik, sev-
Sevelim, sevilelim gi, merhamet ve şefkate davet etmiş; insan olmanın,
Dünya kimseye kalmaz” kendini bilmenin, Allah’a ulaşmanın yollarını an-
Yunus Emre latmıştır. Onun tarif ettiği insan Hz. Muhammed’in
şahsında temsil edilen insan-ı kâmildir. Yunus Emre;
tasavvuf anlayışını İslami, insani ve ahlaki değerler
üzerine kurmuştur. “İlim neyi bilmektir?” sorusuna
“İlim kendin bilmektir.” diye cevap vermiştir. “Divan”
Özlü Söz ve “Risaletü’n-Nushiyye” olmak üzere iki önemli eseri Yunus Emre
“Kadınları okutu- vardır. (Temsilî)
nuz.”
“Marifet ehlinin
ilk makamı edep-
Hacı Bektâş-ı Velî Bektaşilik tarikatının piri ola-
tir.”
rak görülmüş, ilhamını Kur’an’dan almıştır. “Her ne
“İlimden gidilme- ararsan kendinde ara.”, “Yetmiş iki milleti bir gör.”,
yen yolun sonu ka- “Düşmanın dahi insan olduğunu unutma.”, “Bir ola-
ranlıktır.” lım, iri olalım, diri olalım.”, “İncinsen de, incitme.”
sözleri ile insanı kavga ve kötülükleri terk ederek
Hacı Bektâş-ı Velî
sevgi, saygı ve hoşgörü içinde yaşamaya davet etmiş-
tir. Öğretisi; hikmet, irfan, sevgi, dayanışma, dengeli Hacı Bektâş-ı Velî
davranış, şeref, namus, hak ve adalet üzerinedir. (Temsilî)
160
