Page 10 - Defterim Biyoloji - 9

Biyoloji ve Canlıların 1.
Bölüm
Ortak Özellikleri
2. Beslenme
Canlılar madde ve enerji ihtiyaçlarını karşılayabilmek için beslenir. Canlı-
larda ototrof, heterotrof ve hem ototrof hem heterotrof beslenme görüle-
bilir.
a) Ototrof (Üretici) Canlılar b) Heterotrof (Tüketici) Canlılar

İhtiyaç duyduğu besinleri ken- Besinlerini dışarıdan hazır ola-
di üretebilen canlılardır. Bazı rak alan canlılardır. Bakteri-
bakteriler ve algler, protistler- lerden bazıları, bazı protistler,
den bazıları, bitkilerin büyük bir mantarlar ve hayvanlar hete-
bölümü ototrof canlılara örnek rotrof canlılara örnek verilebilir.
verilebilir.
c. Hem Ototrof Hem Heterotrof
Canlılar

Kendi besinini üreten bunun ya-
nında ihtiyaç duyduğu bazı besin
maddelerini dışarıdan alan canlı-
lardır. Öglena bu canlılara örnek-
tir.

3. Solunum
Canlılar yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyar.
Bu enerji ATP’den sağlanır. Hücresel solunumla besinlerden kimyasal
enerji elde edilip ATP enerjisine dönüştürülür. Hücresel solunum, oksijenli
ve oksijensiz solunum olmak üzere iki şekilde gerçekleşir. Oksijen,
enzimler ve ETS yardımıyla enerji verici organik moleküllerin su (H O) ve
2
karbondiokside (CO ) kadar parçalanması sırasında açığa çıkan enerjiyle
2
ATP sentezlenmesine oksijenli solunum, glikozun hücre sitoplazmasında
ETS yardımı ile oksijensiz olarak yıkılıp enerji elde edilmesine oksijensiz
solunum denir. Fermantasyon ise besinlerin enzimler yardımıyla oksijen ve
ETS kullanmadan kısmi olarak yıkılıp ATP elde edilmesidir.

4. Metabolizma

Canlılarda meydana gelen yapım ve yıkım olaylarının tamamına denir.
a) Anabolizma (Yapım)
Canlı vücudunda gerçekleşen yapım olaylarının (fotosentez, kemosentez,
protein sentezi vb.) tümüne verilen addır.
b) Katabolizma (Yıkım)
Canlı vücudunda gerçekleşen yıkım olaylarının (solunum, hidroliz, sindi-
rim vb.) tamamına verilen addır.

9