Page 107 - Defterim Coğrafya - 9
P. 107
Notlarım
Oluşumlarına Göre Yağış Çeşitleri
Havadaki su buharının yoğunlaşarak sıvı ya da katı hâlde yere düşmesine yağış
denir. Yağış oluşumu için hava kütlesinin yükselmesi gerekir.
Yamaç (orografik) yağışları, hava
Bilgi Havuzu kütlesinin dağ yamacı boyunca yükselerek
yoğunlaşmasıyla oluşur. Genellikle dağların
kıyıya paralel olarak uzandığı alanlarda
Toplam yağış miktarının
görülür. Dünyada orografik yağışlar en tipik
aylara ve mevsimlere göre
olarak Güneydoğu Asya ve Batı Avrupa
dağılış düzenine yağış rejimi
denir. kıyılarında görülür.
Görsel: Yamaç yağışlarının oluşumu
Cephe (frontal) yağışları, sıcak ve soğuk
Bulut
hava kütlelerinin karşılaşma alanlarında
oluşur. Yeryüzünde bu yağışların en sık
görüldüğü alanlar; Akdeniz iklim kuşağı,
Cephe
orta kuşak ve 60° enlemleridir.
Bilgi Havuzu
Yağışın az ya da çok
olmasını etkileyen Sıcak hava Soğuk hava
durumlardan bazıları Görsel: Cephe yağışlarının oluşumu
şunlardır:
• Hava kütlesinin özelliği Yükselim (konveksiyonel) yağışları, ısınarak yükselen
havanın aniden yoğuşması ile oluşur. Ekvator’da yıl
• Yükseklik
boyunca, orta kuşaktaki karaların iç kesimlerinde ise
• Yeryüzü şekillerinin uzanış
ilkbahar ve yaz aylarında görülür.
doğrultuları
• Denize uzaklık
Görsel: Yükselim
yağışlarının oluşumu
• Okyanus akıntıları
• Rüzgârlar 6. Etkinlik: Aşağıdaki haritadan yararlanarak ilgili boşlukları doldurunuz.
Yağış miktarı (mm)
2000
1400
1000
600
300
0
0 2000
km
Dünyadaki yıllık ortalama yağış dağılışı
En çok yağış alan yerler En az yağış alan yerler
a) ............................................................................ a) ............................................................................
b) ............................................................................ b) ............................................................................
c) ............................................................................ c) ............................................................................
106
