Page 146 - Defterim Coğrafya - 9
P. 146
Notlarım
Türkiye’deki Eski Yerleşim Merkezleri
Türkiye, yerleşme coğrafyası ve tarihî zenginliği bakımından dünyanın önde gelen
ülkelerinden biridir. Yapılan paleoarkeolojik araştırmalar, Türkiye topraklarında
yerleşmenin günümüzden en az 10-12 bin yıl öncesine dayandığını göstermektedir. Bilgi Havuzu
Türkiye topraklarının ilk sakinleri Paleolitik Çağ’da mağaralarda, kaya
sığınaklarında ve açıkta yaşayan insan toplulukları olmuştur. Bu dönemde
Tarih boyunca türlü
insanların yerleşim amaçlı Toros Dağları, Amanoslar ve Güneydoğu Anadolu’nun nedenlerle yıkılan yerleşme
bazı kesimlerini tercih ettiği görülmektedir. Yarımburgaz (İstanbul), Karain bölgelerinde, yıkıntıların üst
(Antalya), Palanlı (Adıyaman), Şarklı (Gaziantep), Kanal, Merdivenli ve Üçağızlı üste birikmesiyle oluşan ve
(Hatay) mağaraları en eski barınak türleri arasında yer almaktadır. çoğu kez içinde yapı
Neolitik Çağ’da yerleşik hayata geçilmesiyle Göbeklitepe (Şanlıurfa), Çatalhöyük kalıntılarının gömülü
(Konya), Hacılar (Burdur), Aşıklıhöyük (Aksaray), Çayönü (Diyarbakır) vb. bulunduğu yapay
Anadolu’da insan eliyle yapılmış meskenlerden oluşan ilk yerleşmeler olmuştur. tepelere höyük denir.
Örneğin Konya ilimizde
yer alan Çatalhöyük’te
2. Etkinlik: Aşağıdaki haritada Türkiye’de yer alan ilk yerleşim yerleri gösterilmiştir.
farklı zamanlara ait
Bu yerleşmelerin bağlı olduğu merkezleri haritadaki ilgili alanlara yazınız. Daha
11 yerleşmenin izleri
sonra bu yerleşme alanlarından seçtiğiniz 3 tanesi ile ilgili harita etrafındaki noktalı bulunmaktadır.
yerlere örnekteki gibi kısa bilgiler not ediniz.
Truva: MÖ 3000 yılına kadar uza- ...................................................................................
...................................................................................
nan tarihî geçmişi ile dünyanın en ...................................................................................
...................................................................................
ünlü arkeolojik alanlarından biridir. ...................................................................................
...................................................................................
Anadolu, Ege ve Balkanların buluş-
................................................................................... ...................................................................................
tuğu kültürel değerlerin birleştiği
................................................................................... ...................................................................................
benzersiz yerleşim alanlarındandır.
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
Karadeniz
Yarımburgaz Mağarası İkiztepe
Marmara
Denizi
Nikea
Alacahöyük Ani Harabeleri
Truva
Gordion Alişar
Kültepe
Sardes
Ege Denizi Beycesultan Çatalhöyük Aşıklıhöyük Nemrut Dağı Çayönü Tilkitepe
Efes
Zeugma
Hacılar
Karain Mağarası Göbeklitepe
Belbaşı
K Halikarnassos İl merkezleri
Beldibi
0 100 İlk yerleşme alanları
Akdeniz km
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
................................................................................... ...................................................................................
145
