Page 156 - Defterim Coğrafya - 9

A. BÖLGE
VE TÜRLERİ

Dünya farklı coğrafi özelliklere sahip bir yapıdadır. Bu özellikleri gruplandırmadan veya sınırlandırmadan
dünyayı incelemek ve algılayabilmek oldukça güçtür. Örneğin yeryüzünde bulunan deniz, okyanus ve
karalar, kapladıkları alan ve sahip oldukları özellikler bakımından birbirinden farklıdır. Dolayısıyla bu
farklı yapıları, bazı hususları dikkate almadan bir bütün olarak incelemek pek mümkün değildir. Bu
nedenle coğrafya bilimi, farklı özellikteki fiziki ve beşerî unsurların benzerlik gösteren alanlarını anlamlı
parçalara ayırarak inceler. Bölge adı verilen bu alanlar, çeşitli özellikleriyle çevresinden farklı iken kendi
içinde benzerlik gösterir. Bölgeler, oluşum biçimlerine ve özelliklerine göre şekilsel (formal) ve işlevsel
(fonksiyonel) bölgeler olmak üzere ikiye ayrılır.

BÖLGE

1 2
Şekilsel Bölgeler İşlevsel Bölgeler

Şekilsel Bölgeler
Şekilsel bölge olarak tanımlanan alan, ölçülebilir ya da somut olan özelliklerle diğer bölgelerden ayrılır ve
kendine has özellik gösterir. Ayrıca bu bölgeler, bir unsurun farklı özellikteki türdeşliğine bağlı oluşturulur.
Örneğin yeryüzü şekillerinin sahip olduğu özellikler bakımından bir alan; dağlık bölge, platoluk bölge ve
ovalık bölge şeklinde sınıflandırılabilir.

Sıra Sizde

1. Etkinlik: Şekilsel bölge türleri ile ilgili aşağıda verilen boşlukları örnekteki gibi uygun ifadelerle
doldurunuz.

Şekilsel
Bölgeler
1 2

..................................... Beşerî Bölge

İklim Bölgeleri ................................
................................ ................................
................................ ................................

................................ ................................
................................ ................................

................................ ................................
................................ ................................

Doğal Bölgeler
Doğal unsurların karşılıklı etkileşimi sonucu meydana gelen ve sahip olunan özellikler bakımından
genellikle bütünlük gösteren büyük alanlı ortamlardır. Bu bölgeler yeryüzü şekillerine göre dağlık, platoluk
ve ovalık bölge; iklim tiplerine göre sıcak, soğuk ve ılıman bölge; bitki örtüsüne göre ormanlık bölge, maki
ve bozkır bölgesi; hidrografik özelliklerine göre okyanus, deniz, göl ve akarsu bölgesi; toprak özelliklerine
göre zonal, intrazonal ve azonal toprak bölgesi; doğal afet özelliklerine göre deprem, sel, kuraklık, heyelan
ve çığ bölgesi gibi değişik şekillerde oluşturulabilir.
155