Page 28 - Defterim Coğrafya - 9

Notlarım

3. Etkinlik: Aşağıda Dünya’nın eksen eğikliği ve yıllık hareketine bağlı olarak bazı
temel kavram ve açıklamalara yer verilmiştir. Söz konusu bilgilerden yararlanarak
şekil üzerindeki noktalı yerleri uygun kavramlarla doldurunuz.

• Yörünge düzlemi ile Ekvator düzlemi arasında bulunan 23° 27'lık açıya
eksen eğikliği denir.

• Eksen eğikliğinden yararlanılarak dönenceler ile kutup dairelerinin geçtiği
yerler tespit edilebilir.

• Kutup noktalarından ve yerin merkezinden geçtiği varsayılan doğruya yer
ekseni denir.
• Kutuplara göre Dünya’yı iki eşit parçaya böldüğü varsayılan en büyük paralel
dairesine Ekvator adı verilir.

• Dünya’nın Güneş etrafında izlediği yol, yörünge düzlemi (ekliptik) olarak Dikkat Edelim
adlandırılır.

• Yörünge düzlemi ile Ekvator arasındaki açı 23° 27', yörünge düzlemi ile yer Dünya’nın yarısının aydınlık
ekseni arasındaki açı ise 66° 33'dır. iken diğer yarısının karanlık
olması Dünya’nın şeklinin,
• Güneş ışınlarının yarım kürelerde düz bir zemine dik açıyla geldiği en son gece-gündüzün birbirini
noktaya dönence denir. Güneş ışınları, 21 Haziran’da Kuzey Yarım Küre’de takip etmesi Dünya’nın
bulunan Yengeç Dönencesi’ne (23° 27'K); 21 Aralık’ta ise Güney Yarım günlük hareketinin, gece-
Küre’de bulunan Oğlak Dönencesi’ne (23° 27'G) öğle vakti dik açıyla düşer. gündüz sürelerinin yıl içinde

değişmesi de yıllık hareketin
• Gece veya gündüzün 24 saat yaşanabildiği 66° 33' Kuzey ve Güney
ve eksen eğikliğinin bir
enlemlerine kutup daireleri denir. 21 Haziran’da Kuzey Yarım Küre’de
sonucudur.
bulunan Kuzey Kutup Dairesi’nde (66° 33'K), 21 Aralık’ta ise Güney Yarım
Küre’de bulunan Güney Kutup Dairesi’nde (66° 33'G) 24 saat gündüz
yaşanır.

..........................................................
66° 33'

..........................................................
23° 27'

0
..........................................................
90°
66° 33'
23° 27'
..........................................................
23° 27'
..........................................................

..........................................................

66° 33'

..........................................................

Dönüş Yönü

27