Page 46 - Defterim Coğrafya - 9
P. 46

Notlarım



          Meridyen
          Bir kutup noktasından başlayıp diğer kutup noktasında son bulduğu varsayılan
          yarım çemberlere meridyen yayı denir. İngiltere’deki Greenwich Gözlemevinden
                                                                                                     Bilgi Havuzu
          geçen meridyen, başlangıç meridyeni (0º) olarak kabul edilmiştir. Başlangıç
          meridyeninin, Dünya’yı Doğu Yarım Küre ve Batı Yarım Küre şeklinde iki eşit
          parçaya ayırdığı kabul edilmektedir.                                                  XVIII. yüzyılda her devlet,
                                     K                                                          kendi ülkesinden (genellikle
                                                                                                başkenti) geçen meridyeni
                                                                                                başlangıç meridyeni
                                                                                                olarak kabul etmekteydi.
                                                                                                Bu uygulama, ABD’de
                                                             Batı            Doğu
                                                          Yarım Küre      Yarım Küre            yapılan Uluslararası
                                                                                                Meridyen Konferansı’nda
                             Greenwich (0°)  Meridyen                                           (1884) alınan karar gereği
                                                                                                Londra yakınlarındaki
                                                                                                Greenwich’ten
                                                                                                geçtiği kabul edilen
                                                                                                meridyenin başlangıç
                                                                                                meridyeni olarak kabul
                                                                                                edilmesiyle ortak bir
                                                                                                statüye kavuştu. Söz konusu
                          G                                                                     uygulama, günümüzde de
                                         Görsel: Meridyen yayları ve yarım küreler
                                                                                                geçerliliğini korumaktadır.
          2. Etkinlik: Meridyenlerin özelliklerini aşağıda boş bırakılan yerlere
          örnekteki gibi yazınız.
           Meridyenlerin Özellikleri
                                                                                                    Dikkat Edelim
           •  Başlangıç meridyeninin doğusunda 180, batısında 180 olmak üzere toplam
              360 meridyen olduğu kabul edilir.
                                                                                                Meridyenler arası
           •  ...........................................................................................................................................................
                                                                                                mesafenin kutuplara
           •  ............................................................................................................................................................  doğru azalmasının nedeni,
           •  ...........................................................................................................................................................  Dünya’nın şeklinden dolayı
                                                                                                tüm meridyenlerin kutup
           •  ............................................................................................................................................................  noktalarında birleşmesidir.
           •  ...........................................................................................................................................................  Mesafe azaldığı için
                                                                                                eşit derecelerdeki iz düşüm
           •  ............................................................................................................................................................
                                                                                                alanlar kutuplara doğru
           •  ...........................................................................................................................................................  daralır. Farklı paraleller
                                                                                                boyunca aynı mesafede
           •  ............................................................................................................................................................
                                                                                                gidildiğinde ise kutuplara
                                                                                                doğru daha fazla meridyen
          Antimeridyen                                                             K: Kuzey Kutbu
                                                                                                geçilir. Bu da daha fazla
          Bir meridyen yayının tam karşısındaki                        170° 180° 170°           zaman farkına neden olur.
                                                                    160°         160°
          meridyene antimeridyen denir. Bu iki                    150°             150°
                                                                140°                 140°
          meridyen birleştiğinde çember oluşur. Bir
                                                              130°                    130°
          meridyen ile bu meridyene ait antimeridyenin       120°                       120°
          derecelerinin toplamı 180’dir. Ayrıca bir         110°                         110°
          meridyen ile onun antimeridyeni arasında 12      100°   Batı             Doğu  100°
                                                               Yarım Küre        Yarım Küre
          saatlik zaman farkı vardır.                       90°             K            90°
                                                            80°                          80°
          Bir meridyenin antimeridyenini bulmak için
                                                             70°                         70°
          antimeridyeni istenilen meridyen 180°den            60°          Başlangıç Meridyeni  60°
          çıkarılır ve sonuç derecesinin yarım küresi          50°                    50°
                                                                 40°                40°
          değiştirilir.                                            30°            30°
                                                                     20°  10°  10°  20°
          30°D meridyeninin antimeridyeni:                                 0°
          180°-30°=150°                                      Görsel: Başlangıç Meridyeni ve
          30°D olduğu için antimeridyeni 150°B’dir.          180º Meridyeni
                                                                                                                  45
   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51