Page 217 - Defterim Kimya - 9
P. 217
Notlarım
Gazları Tanımlayan Özellikler
Basınç
Kapalı kapta bulunan gaz tanecikleri
31 kPa hem birbirlerine hem de kabın
çeperlerine çarparak çarptıkları yüzeye
bir kuvvet uygular. Bu kuvvete gaz
basıncı denir. Bu basınç manometre ile
ölçülür. Gazın basıncı birim hacimdeki
taneciğin sayısı, hızı ve çarpışma
101 kPa
sayısıyla orantılıdır. Basınç birim yüzeye
uygulanan kuvvettir. P ile gösterilir.
Basınç birimlerinden en çok kullanılanlar atmosfer (atm) ve mmHg’dır.
1 atm = 760 mmHg’dır.
Atmosfer bir gaz karışımıdır ve yeryüzüne basınç uygular. Atmosferin yeryüzüne
uyguladığı basınca atmosfer basıncı denir. Atmosfer basıncı barometre ile ölçülür.
Bulunduğunuz ortamda atmosfer basıncını hissedemezsiniz. Çünkü insan vücudundaki iç
basınç, dış basıncı dengeler. Ancak atmosfer basıncı her yerde aynı değildir. Atmosfer
basıncı deniz seviyesinde 1 atmosferdir, deniz seviyesinden yükseğe çıkıldıkça atmosfer
basıncı azalır.
Hacim
Hacim, maddenin boşlukta kapladığı alandır. Gazın
hacmi bulunduğu kabın hacmine eşittir. V ile gösterilir.
Gazlarda en çok kullanılan hacim birimi litredir (L).
Gazların hacmi, sıcaklık ve basınçtan etkilenir. Bu
nedenle gazın hacmi ölçülürken bulunduğu şartlardaki
basınç ve sıcaklık değerleri de bilinmelidir.
Gazların birer molleri standart koşullarda (1 atm
basınç, 25 °C’de) 24,5 L hacim kaplarken normal
koşullarda (1 atm basınç, 0 °C’de) 22,4 L hacim kaplar.
Sıcaklık
Suyun
100 373 Sıcaklık, gazın davranışını etkileyen önemli
kaynama özelliklerdendir ve termometre ile ölçülür. Kelvin
100 bölme 100 bölme gösterilir. Celsius (°C) cinsinden sıcaklık ise t ile
noktası cinsinden sıcaklığa mutlak sıcaklık denir ve T ile
Suyun gösterilir. Ölçülen sıcaklık değeri Celsius (°C) ise
donma 0 273 Kelvin cinsine çevirmek için verilen Celsius değerine
noktası 273 sayısı eklenmedir.
Celcius Kelvin Kelvin (K) = Celcius (°C) + 273
(°C) (K) T (K) = t (°C) + 273 şeklindedir.
Gazlar için kinetik enerji mutlak sıcaklıkla yani
Kelvin (K) cinsi sıcaklıkla doğru orantılıdır. Sıcaklık
arttıkça gaz taneciklerinin hızı ve ortalama kinetik
enerjisi artar, soğuk ortamda hız ve ortalama
kinetik enerjileri azalır. Aynı sıcaklıkta tüm gazların
ortalama kinetik enerjisi aynıdır.
216