Page 109 - Defterim Tarih - 9

AVRASYA’DA İLK TÜRK İZLERİ

İç Asya Kültür Merkezleri
Türkler, tarih sahnesine ana yurtları kabul edilen İç Asya’da çıkmışlardır. İslamiyet öncesi
Türk tarihine ait kültürün ilk izleri, geniş bozkırlara sahip Avrasya’da görülmüştür.

Altay Dağları ve Baykal Gölü
(S�b�rya)

Kuzey

İÇ
Hazar Batı Doğu K�ngan
Den�z� ASYA Dağları

Güney

H�nd�kuş ve Karanlık Dağları
(Ç�n ve T�bet sınırı)

İç Asya’da yapılan arkeolojik kazılar sonucunda tarihi MÖ 4000’lere kadar uzanan kül-
tür merkezleri ortaya çıkarılmıştır. Kurgan adı verilen mezarlardan çıkarılan buluntular
sayesinde o dönem insanlarının beslenme ve giyim alışkanlıkları, yaşam biçimleri, kullan-
dıkları araç gereç vb. hakkında bilgiler elde edilmiştir.

Anav Kültürü • Türkmenistan’ın Aşkabat şehri yakınlarında görülmüştür.
• İç Asya’nın en eski kültürüdür.
(MÖ 4000-MÖ 1000)
• Ata ilk kez bu kültürde rastlanır.

Afanesyevo Kültürü • Altay-Sayan Dağlarının kuzeybatısına (Minusinsk Bölgesi) hâ-
kim kültürdür.
(MÖ 2500-MÖ 1700)
• Türklere ait en eski kültür bölgesidir.

Andronova Kültürü • Altay ve Tanrı Dağları ile Hazar’ın kuzeydoğusuna kadar uzanan
bölgede gelişmiştir.
(MÖ 1700-MÖ 1200)
• Türklerin ataları (Ön Türkler) tarafından meydana getirilmiştir.
• En geniş yayılma alanına sahip kültürdür.

• Yenisey Irmağı’nın bir kolu olan Karasuk çevresinde gelişen
Karasuk Kültürü
kül türdür.
(MÖ 1200-MÖ 700) • Demir madeni, İç Asya’da ilk kez bu kültürde işlenmiştir.
• Atlı göçebe kültürünün (İskit) Orta Asya’ya yayılmasını sağla-
mıştır.
Tagar Kültürü • Karasuk kültürünün devamı olarak Altay Dağları civarında
gelişmiştir.
(MÖ 700-MÖ 300)
• En genç ve en gelişmiş kültürdür.

106