Page 66 - sosyoloji

31
SOSYOLOJİ 11

2. ÜNİTE : BİREY VE TOPLUM>Toplumsal Değer, Toplumsal Norm ve Toplumsal Kontrol
Kavram : Onarıcı Adalet
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Sosyolojik Sorgulama Becerisi

Çalışmanın Adı ONARICI ADALET 30 dk.
Çalışmanın Amacı Onarıcı adalet olgusunu yorumlayabilme.
1. Yönerge: Onarıcı Adalet metnini okuyunuz. https://magdurbilgi.adalet.gov.tr/288/Onarici-Adalet ve
https://alternatifcozumler.adalet.gov.tr/Home/ adresine giderek onarıcı adaleti yaklaşımının
ülkemizde uygulanışı ile ilgili bilgi toplayınız. Soruyu cevaplayınız.

ONARICI ADALET
Onarıcı adalet, suç mağdurlarının uğradığı zararı onarmaya odaklanan ve tüm paydaşların sürece
dâhil olmasını gerektiren bir cezai adalet kuramıdır. Bu kuram, suçluların toplumdan kopuk değil,
aksine onun bir parçası olduğu öngörüsüyle başlar. Cezalandırıcı adalet suçluların toplumdan ko-
partılarak onların suçun işlendiği yerden uzak olan hapishaneye atılmasıyla sağlanır ve dolayısıyla
suçluları işledikleri suçun sonrasında olacaklardan korur. Onarıcı adaleti savunanlar ise suçluların
cezalarını, onları yeniden temel sosyal ilişkilerde bütünleştirmeye yardımcı olacak şekilde çekmele-
rini önerir. Bundan dolayı onarıcı süreçler, mağdurlara ve topluluklara adalet sisteminde merkezi bir
rol vererek, yeniden suç işleme eğilimlerini azaltmanın yaratıcı yollarını bulmayı amaçlar.
Anthony Giddens, Sosyolojide Temel Kavramlar
(Düzenlenmiştir.)

Soru:

1. Günlük yaşamınızdan onarıcı adalet yaklaşımının faydalı olabileceğini düşündüğünüz örnekler
bulunuz. Bu örnekler üzerinde onarıcı adaletin neden daha faydalı olabileceğini açıklayınız.

2. Yönerge: Verilen metin kutularını inceleyiniz. İş birlikli yöntem ile okulda yaşanan herhangi bir disiplin
sorununu işleyen bir senaryo kurgulayınız. Senaryonuz üzerinden kutularda verilen adalet
anlayışlarına ait soruları cevaplayınız.

Onarıcı adalet anlayışı
Klasik adalet anlayışı
1. Suçtan kim zarar görmüştür?
1. Hangi suç işlenmiştir?
2. Bu kişilerin ihtiyaçları nelerdir?
2. Bu suçu kim işlemiştir?
3. Bu ihtiyaçları karşılamak kimin
3. Faillerin hak ettiği ceza nedir?
sorumluluğundadır?

Sorular:

1. Onarıcı adalet ve klasik adalet anlayışının soruları hangi açıdan farklıdır? Nedenleriyle açıklayı-
nız.

63